________________
આવા સ્વચ્છંદી બળોના માધ્યમ દ્વારા આંતરરાષ્ટ્રીય બળો તીર્થના વહીવટમાં માથું મારવાની તક ઝડપી લેતા હોય છે. આવો ચંચુપાત રોકવા જૈનસંઘે પોતાનું ખમીર બતાવવું જ પડે. તીર્થને બાપિકી મિલકત માનીને તેના ઉપર મનઘડંત સ્વચ્છંદી ફેરફારો ન કરી શકાય. અને બહારની સંસ્થાઓના નાણાં દ્વારા આવા ફેરફારો કરવા એ જૈનસંઘનું અપમાન છે, જૈનસંઘના ગૌરવનું અપમાન છે.
તીર્થના એક એક કણ સાથે પવિત્રતા જોડાયેલી હોય છે. તુચ્છ ભૌતિક સગવડો કરવાના હેતુથી એ કણનો અને તેની સાથે જોડાયેલી પવિત્રતાનો નાશ ન કરી શકાય. પવિત્ર કણોમાં આધ્યાત્મિક વિકાસમાં સહાયક થવાનું જે બળ જોડાયેલું હોય છે, તે આધુનિક ભૌતિક સગવડોમાં નથી હોતું. ઉલટું, ભૌતિક સગવડો આધ્યાત્મિકતાનો નાશ કરનારી હોય છે.
જૈનસંઘ આધ્યાત્મિકતાનો નાશ કરનારી બાબતો માટે મંજૂરી આપે નહીં, આપી શકે નહીં. તીર્થની પવિત્રતાની રક્ષા એ પ્રધાન બાબત છે, યાત્રિકોને સગવડો આપવી એ ગૌણ બાબત છે.
યાત્રિકોને સગવડો પૂરી પાડવાના નિમિત્તથી તીર્થની પવિત્રતાનું ખંડન ન થવા દેવાય. તીર્થોની પેઢીઓ એ તીર્થોની પવિત્રતાનું રક્ષણ કરવા માટે સ્થપાયેલી પેઢીઓ છે, એ યાત્રાળુઓને સગવડો પૂરી પાડવા માટે સ્થપાયેલી પેઢીઓ નથી. યાત્રાળુઓને સગવડો પૂરી પાડવાની ફરજ તેના કાર્યક્ષેત્રની મર્યાદા બહારની ફરજ છે. એવી ફરજ તીર્થનો વહીવટ કરનારી પેઢી ઉપર નાખી ન શકાય.
મગનલાલ :
પણ શંત્રુજ્ય તીર્થને વિશ્વના અદ્યતન પર્યટન સ્થળમાં ફેરવી નાખવામાં આવશે એવું સચોટ અનુમાન શા આધારે કર્યું?
ચંપકલાલ : તેવું અનુમાન કરવા માટે ‘જ્યાં જ્યાં ધૂમાડો, ત્યાં ત્યાં અગ્નિ'ની જેમ નીચેની ઘટનાઓનો આધાર હતો.
૧.
કેટલાક વર્ષો પહેલાં ગુજરાત સરકારે (અર્થાત્ સન ૧૯૫૦ પછી) શ્રી શત્રુંજય તીર્થના વિકાસની યોજના બહાર પાડી હતી. તે માટે
૩૪
