________________
( ૧૨ ). નમલે છતાંય એના ધ્યાનથી તે મુક્ત થતું નથી. સમર્થ, શક્તિ સંપન્ન આત્મા એને પરવશ પડી રાંક, દીન, હીન બની જાય છે. અરે વિષયમાં સુખ માની પિતે પિતાને, પિતાના સુખને પણ ભુલી જાય છે. આજે મારી પણ એજ સ્થિતિ છે. અત્યારે તે ત્યાગ કરતાં ભેગે વધારે ગમે છે, પહેરી ઓઢીને આહા સુખમાં મગ્ન રહેવું એ અધિક પ્રિય છે, એ બાહા અલ્પ સુખના બંધનમાં પડેલા આત્માને એથી અધિક વસ્તુસ્થિતિ સમજવાની ફુરસદ ક્યાં છે? સંસારની વિચિત્રતા જુઓ, પ્રાશુઓના સુખની પણ હદ કેવી છે. નાનું બાળક માતાની છેદમાં સુખ માને છે. જરીક મોટો થયો કે એને રમત ગમતમાં મજા પડે છે. તો કોઈને તેફાન, કલહ કરવામાં આનંદ પડે છે. યુવાન વયમાં કોઈ પ્રિયાની ગેદમાં સુખ માને છે તે કઈ ધન કમાવામાં, કેઈ નાટક ચેટક જોવામાં મજા માણે તો કઈ હકુમત ચલાવવામાં, એવી રીતે પ્રાણીઓના સુખની દિશાઓ ન્યારી ન્યારી હોય છે. એવી રીતે હું પણ વૈભમાં સુખ માની બેઠી છું. એ ગવવાને મારું મન તલસી રહ્યું છે. છતાં સુકાની કેણુ અને કેય મળશે એ તે જ્ઞાની જાણે?”
એ વૈરાગી છતાં સંસારના ભેગો ભેગવવાને આતુર થયેલી બાળા પૃથુકુમારી પિતાની જમણા હાથની તર્જની અંગુલી હડપચીએ લગાડી વિચરમાં બેઠી હતી. બાળામાં ધા. ર્મિક સંસ્કાર પડેલા હોવાથી ક્ષણવાર ત્યાગ માર્ગની ભાવના આવતી છતાં ભેગથી લિપ્ત એનું મન તરત જ પાછુ પલટાઈ જતું હતું. એ વિચારમાં પડેલી બાળાની ચિકિત્સા એની
