________________
આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ સહચારના સિદ્ધાંતની માફક આ માન્યતામાં લગ્ન વ્યવસ્થાનો તિરસ્કાર નથી. તો પછી તે સિદ્ધાંતમાં શી કુટિ છે કે જેથી તેની ભ્રમમાં ગણના થાય, તે શંકા નિવારવા સારુ તેની વાસ્તવિકતા વિચારીએ. વયની અસર
યુવક અને યુવતી કે જેમને જીવનપર્યત એકબીજાનો સહકાર સાધી ગૃહસ્થાશ્રમરૂપી શકટનો ભાર વહન કરવાનું હોય છે, તેઓ રાજીખુશીથી પરસ્પર પિતાની મેળે યોગ્ય પાત્ર શોધી લે તે કઈ ખોટું નથી. પરંતુ તે પ્રસંગ જ એવો હોય છે કે તે સમયે આવાં યુવયુવતીઓમાંનાં ઘણાંખરાં એક પ્રકારના આવેશને અધીન હેય. છે, અને તે વસ્તુ તે વયમાં સ્વાભાવિક છે. બીજું, તેઓને પરિપક્વ વયના અનુભવનું જ્ઞાન પણ હેતું નથી, અને ઘણખરાં તે એકબીજાના દેહસૌન્દર્યથી જ આકર્ષાયાં હોય છે. એવાં કારણોને લઈને જ પારસ્પરિક ગુણદોષની નિરીક્ષણબુદ્ધિ તેઓમાં જાગૃત થવા પામતી નથી. અનુભવ
આ સ્થળે મહાત્મા ગાંધીજીના પુત્રના લગ્નપ્રસંગની વસ્તુસ્થિતિનું દર્શન કરાવવાથી તે પરિસ્થિતિનો ખ્યાલ આવશે અને લગ્નવ્યવસ્થાની આવશ્યકતાનો પણ બંધ થશે એમ ધારી તેનું સંક્ષિપ્ત અવતરણ અહીં આપ્યું છે.
“ગાંધીજીના પુત્ર પિતાની ઈચ્છા જેમ બને તેમ જલદી વિવાહિત જીવન સ્વીકારવાની છે, એમ ગાંધીજીને જણાવ્યું. અને એમાં એમની મદદ અને સંમતિ માગી. ગાંધીજીએ બન્નેને મંજૂરી આપવા કબૂલ કર્યું, અને જ્ઞાતિબંધન તોડીને વિવાહ કરવો એ -એમણે નિશ્ચય કર્યો.
એમણે શેધ ચલાવી અને એક કન્યા એમને વિવાહ માટે