________________
૧૩૪
આદર્શ ગ્રહસ્થાશ્રમ માશી અને ફઈબા
માશી એ માતાની બહેન છે. પોતાની બહેનની સંતતિ પર પણ તેને ભગિનીના સંબંધને લઈને સંબંધ રહે છે, અને આ સંબંધનું સ્મરણ તે પોતાને સાસરે જવા છતાં લઈ જાય છે, એટલું જ નહિ બલ્ક પિતાના પતિને પણ પોતાના કુટુંબ તરફ માયાળુ બનાવે છે. તે માસીનાં બાળકે પણ ભાઈ અને બહેનના નાતે વર્તે છે.
ફઈબાને સ્નેહ પોતાના ભાઈના પુત્રને નાતે અધિક હોય છે. એ તો ભત્રીજાને જન્મ થાય કે તુરત હરખભેર દોડી આવે છે. અને તેનું નામ પણ પોતે જ પસંદ કરીને પાડી દે છે. ફઈબાના પતિ અને બાળકને સ્નેહ પણ પિતાના મોસાળને નાતે આ બાળકે પર ખૂબ હેય છે.
પરંતુ આ બધાનું મિલન ક્વચિત જ થાય છે. માસીબા તો મોસાળમાં જ્યારે સારો પ્રસંગ હોય છે ત્યારે મળે છે. પણ ફઈબા અને તેનું કુટુંબ તો ઘણીવાર મળી શકે છે. ફઈબા-માસીબાનો પ્રેમ હોય છે તે જ પ્રકારે તેમના તથા તેમના કુટુંબ પર તેમના ભાણેજ અને ત્રીજા ગણાતાએ પણ પ્રેમ કેળવવો જોઈએ.’ નાનાનાની અને દાદાદાદી
| નાના અને નાની એ મોસાળના મોભ અને દાદા અને દાદી એ ઘરનાં મુખ્ય પાત્રો હોય છે. તે વૃદ્ધોને સ્નેહ તે બાળકે પર ખૂબ હોય છે, અથવા થાય છે, એ બાબતમાં કશું આશ્ચર્ય નથી. કારણ કે પોતાનાં સગાં બાળક કરતાં તે બાળકની બાળસંતતિ ઉપર તેનું કુદરતી રીતે વિશેષણ આકર્ષણ હોય છે. એટલે તેમનાં બાળકે પ્રત્યેનાં કર્તવ્યોમાં તે અજ્ઞાનતાથી કે રૂઢિથી કદાચ ચૂકતાં હશે, અથવા તેમના પોતાનાં બાળકો આગળ તેમના વચનનું માન ન રહેતું હોય તેથી તે ફરજિયાત ગુપચૂપ રહીને કન્યાવિક્રય, અણુમેળવિવાહ ઈત્યાદિ પિતાની પ્રજા પર થતાં અન્યાયો સહી લેતાં હશે,