________________
(૪) શ્રી કામદેવ નૃપતિ કથા ભાષાંતર. જાણી, એટલે રાજપુત્રી-ખેદ પામીને ચિંતવવા લાગી કે–“સમર્થ મનુષ્ય અસમર્થને પણ સંતાપ ઉપજાવ નહીં, જુઓ ! દુર્બળ એવા ઉંદરે પણ રાજાને આકુળવ્યાકુળ કર્યો હતો.' - “કેઈક રાજાએ વસ્ત્રની પેટી પાસે ફરતા ઉંદરને લાકીવડે તાડના કરી. તેથી તેણે ગુસ્સે થઈને બધા ઉંદરને ભેગા કર્યા અને કેપથી રાજભંડારમાં રહેલી તમામ ચર્મરજજુ (ચામડાની વાધર) ખાઈ જઈને પ્રથમ વૃષ્ટિ વખતે હાથીઓને બાંધવાના દેરડાઓ પણ ખાઈ ગયા. એટલે બંધથી છુટા થએલા અને નવા વરસાદથી ઉત્પન્ન થયેલા પૃથ્વીના ગંધથી ચન્મત્ત થયેલા હાથીઓથી દરવાજા વિગેરે પાડી દેવામાં આવે છે એવું સાંભળીને આકુળવ્યાકુળ થયેલા રાજાને મૂષકે કહ્યું કે “અસમર્થ પણ સમર્થન આકુળવ્યાકુળ કરી શકે છે, એ વાત કબુલ કરે.” - આ દષ્ટાંત વિચારીને રાજકન્યાએ ધાર્યું કે આ તાપસીને જ ખમાવીને શાંત કરૂં.” પછી તેને હાથ પકડી પોતાની પાસે બેસાઈને વિનયવાળા વચને ખમાવી-શાંત કરી. પછી કહ્યું કે-તે યક્ષનીજ આરાધના કરીને મારા પતિના ભૂખતા દેષને દૂર કરી આપ.” તાપસી પ્રસન્ન થવાથી બેલી કે- એમ કરીશ, પણ મારી પ્રેરણાથી કાળાદિક દશ રાજાઓ તારૂં હરણ કરવા અહીં આવે છે, તે તેને મારા ફરીને આવતા સુધી કોઈપણ ઉપાયથી શેકવા.” આ પ્રમાણે શિક્ષા દઈને તે તાપસી ત્યાંથી ચાલી ગઈ.
વિમળાધ મંત્રીએ આ હકીક્ત ચંદ્રલેખા પાસેથી જાણીને પિતાના સૈન્યના ચાર વિભાગ કરી અમુક શિક્ષા આપીને ચારે.
