________________
કબીરની અંદગીનું ટુંક વૃતાંત.
૩૫૧ - એક દહાડે કેટલાક સંત કબીરને ત્યાં આવ્યા, તે માંહેલા કોઈકે પૂછ્યું: “હે કબીરજી, તમારું ઘર કસાઈવાડામાં છે, એમ કાં તમે રહેતા હશે ?” આ ઉપરથી કબીરે નીચે પ્રમાણે જવાબ વાળ્યો:
કબીરકા ઘર બાજાર, ગલ કટ કે પાસ,
કરેગે સે પાએંગે, તુમ કર્યો ભય ઉદાસ? મારૂં (કબીરનું) ઘર કસાઈવાડામાં છે તે ખરૂં, પણ હું કોઈ કસાઇનું કામ કરતો નથી, માટે તમે શા માટે હે સાધુ ભાઈઓ! બળાપે કરે છે? કારણ કે જે કરશે તે ભરશે.
: : ' . . " કબીરનાં શિક્ષણને ભેદ શું હતું?
કબીરે જ્ઞાતિ ભેદની દરકાર ન કરતાં સર્વત્ર ભાઈચારો વધારવાનેજ બેધ હંમેશાં આપે છે. હિન્દુ ધર્મ પ્રમાણેના ચાર આશ્રમેને પણ અંગીકાર્યા નથી. એનું માનવું હતું કે ભક્તિ વનાને ધર્મ ધર્મજ ન કહેવાય, તેમજ ધર્મદાન, અપવાસ અને તિર્થ તથા સન્યાસ, ભજન વિનાના વ્યર્થ જ છે. પિતાની રામાયણી, શબ્દો અને શાખીઓથી તેણે હિન્દુ અને મુસલમીનેને ધર્મ બોધ આપ્યો હતો. બન્નેના ધર્મને તે સમાન ગણતો હતો, આથીજ હિન્દુ અને મુસલમાન બને એના પંથને ચહાતા હતા. તે નિદરપણે ખુલ્લી રીતે કોઇની રાખ રખવાટ રાખ્યા વિના પિતાને જે ઠીક ભાતું તે કહેતોજે માટે તે નિચલો દેહરે કહેતો:–
હમ કછુ પક્ષપાત નહિ રાખી,
સબ જીવનકે હિતકી ભાખી. યાને, હું કોઈની પણ તરફદારી કે પક્ષપાત રાખો કે કરતા નથી, પણ બધાંનું ભલું ચાહીને, જે સત્ય છે તે જ કહું છું.
- કબીરનાં મરણ વિષેને હેવાલ.
કબીર વૃદ્ધાવસ્થામાં સ્વર્ગવાસ પામ્યું હતું. એ વેળાએ એનું શરીર નબળું પડી ગયું હતું. એના હાથમાં રામ નામનાં કિર્તન ગાવા માટે ટ્રેલિક પકડવાની પણ શક્તિ રહી ન હતી, તેથી કબીરે હવે કાશી છેડી દઈ મગહર
