________________
કબીરની અંદગીનું ટુંક વૃતાંત.
૩૪૭ સંબંધી લખતાં જણાવ્યું છે કે તે એક વણકર અને “મુવાહિદ” કહેતાં એક ઇશ્વરને માનનાર હતો. વધુ જણાવેલું છે કે આત્મજ્ઞાની ખેાળમાં તે મુસલમીન તેમજ હિન્દ મહા પુરૂષો આગળ જતો હતો, અને છેવટે તે રામાનંદને શિષ્ય બન્યો હતો. નિચેની બાબદ પણ કિતાબમાં આપેલી છે.
પાદશાહ સિકંદર લોદી સાથે થયેલે વાદવિવાદ. કબીરની છુટી વાણી અને ધર્મમાં ક્રિયા કાંડ તરફની બેદરકારી જોઈ દહાડે દહાડે તેના દુશ્મને વધવા લાગ્યા. આમાંના એકે તે વેળાના બાદશાહ સિકંદર લોદીને ફર્યાદ કરી, અને કબીર ઉપર પિતાને ઈશ્વર કહેવાડવાને આરોપ મૂક્યો, અને તે અપરાધ કરનારને દેહાંતની શિક્ષા કરવાની અરજ કરી. બાદશાહે તુરતજ કબીરને પકડી લાવવા માણસે મેકલ્યાં; પકડવા ગયેલાં માણસે સાંજ સુધી કબીરને પિતાની સાથે લઈ જવા માટે માંડ-માંડ સમજાવી શક્યાં. કબર બાદશાહ સમ્મુખ શાંત ઉભો રહ્યો. કાજીએ બુમ પાડી કહ્યું; “બાદશાહને સલામી કેમ આપતા નથી, કાફર કયાંના?” કબીરે નીચે પ્રમાણે જવાબ દીધો:
કબીર તેજી પીર હૈ, જે જાને પરપીડ;
જે પહપીડ ન જાનહિ, વહ કાફર પીર. બીજાઓની પીડા સમજી શકે તેજ “પીર” કહેવાય. જેઓ તેમ સમજી નથી શકતા તેઓ કાફર ગણવા જોઇયે.
બાદશાહે પુછયું કે, “એને સવારના બેલાવવામાં આવ્યો હતો, તે છતાં એણે આટલી વાર કાં લગાડી, અને હમણાં સાંજ સુધી એ આવ્યો કેમ નહિ?” કબીરે જવાબ દીધો કે “હું એક તમાશે જોવામાં મશગુલ હત” બાદશાહે પુછયું “એ તે શે તમારો હતો કે જે જોવામાં તે બાદશાહના હુકમને પાળતાં અટક્યો હતો.” કબીરે જવાબ દીધું કે “એક એ સાંકડે માર્ગ મેં જોયો કે જાણે સેચનું નાકું. તેમાં હજારે ઉંટની કટારે જતી મેં જોઈ.” બાદશાહે કહ્યું “કેટલું જુઠું બેલે છે.” કબીરે જવાબમાં નિચે પ્રમાણે કહ્યું –
