________________
કબીરજીનાં ખાસ જે.
૨૮૭
જંત્ર ૧૦ મું. . ત્યાશિયે કયા?તે કહે સબ કછુ. ત્યાગ તે ઐસા કિજીયે, સબ કછુ એકહિ વાર સબ પ્રભુકા-મેરા નહીં, એ નિશ્ચય બિચાર. મેરા મુજમેં કઈ નહિ, જો કછું હેય સે તેરા તેરા તુજકે સપને, કયા લગેગા મેરા? ' અર્થ–ત્યાગવું શું? તો કહે કે બધુંએ ત્યાગી દે.
ત્યાગ તો એ કરવો, કે બધુંએ એકી વેળા છોડી દેવાય, તે માટે મનમાં એ મજબુત વિચાર કરવો કે આ બધુંએ જે છે તે “મારૂં નથી” પરંતુ “પરમાત્માનું જ છે.”
ધન, દેલત, માલ, ખજાનો બાળબચ્ચાં સર્વ તે સાહેબનું આપેલું છેતેનું (પરમાત્માનું) છે. આપણું કાંઇએ નથી.
ઓ પરમાત્મા! મારી અંદર “મારૂં” અને “મારી જાતનું પિતાનું હોય એવું કાંઈ નથી, જે કાંઇ છે તે બધું તારું છે, અને તે તને પાછું હવાલે કરૂં, “મારું” તેમાં શું જતું રહેવાનું? મારું હતું શું કે તે જતું રહ્યું? અને મારું કાંઇપણ જતું રહેતું નથી. ' અર્થાત–શાંતીથી મનન કરીશું તે માલમ પડશે કે આ ખાકી શરીર જેને માણસ “હું છું” એવું સમજે છે તે પણ માણસનું પોતાનું નથી! કારણ કે આજની વિદ્યા પુરવાર કરતી આવે છે કે માણસનાં શરીરમાં રજકણે હર પળે બદલાય છે, અને એમ થતાં સાત વરસમાં તે શરીર આખું નવું થાય છે, અને એ પ્રમાણે બનતું હોવાથી કોણ કહેશે કે આ શરીર મારૂં છે! અને જે શરીર આપણું ન હોય તે પછી બીજી આસપાસની વસ્તુઓ તે આપણી ક્યાંથી થઈ શકે? એ ઉપર જે કઈ પુખ્ત વિચાર કરે તેનું “હું પણું” આપોઆપ નિકળી જાય.
- ત્યાગી બનવું એટલે એમ ન સમજવું કે દુનિયવી કામકાજ કરવાં છોડી દેવાનાં. હાં કબીરજીનું કહેવું એમ લાગે છે કે માણસે દરેક કામ યા ફરજ
