________________
કશ્મીરજીનાં ખાસ જા.
જંત્ર ૧૩,
જગાઇયે કયા તા કહે પ્રેમ.
પ્રેમ જગાયે વિરહકુ, વિરહ જગાયે પિવ; પિવ જગાયે જીવ, વાહિ પિવ વાહિ જીવ.
જીવનું કલ્યાણ કરવા માટે સથી પહેલાં શું કરવુ, તે કહે કે પ્રેમની લાગણી તારામાં જાગૃત કર.
પ્રેમની લાગણી માણસના વિરહને એટલે તેનામાં પાઇ રહેલી અથવા મંદ પડેલી પરમાત્મા તરફની જે લાગણી તેને જાગૃત કરે છે, અને તે (વિરહ) લાગણી તેના પિયુ એટલે માલેક અને અન્તર આત્મા જે તેની અંદર રહેલા છે તેને જગાડે છે, અને પછી જીવ અને પ્યુ અને એકજ થઇ જાય છે.
૨૮૧
અર્થાત–માણસના જીવ આ દુવિયાની માયામાં એટલા તેા લપટાઇ ગયા હાય છે કે ઇંદ્રિઓથી જે સુખા ભાગવી શકાય તેમાંજ પેાતાની ખરી જીંદગી સમાયલી છે એવુ' માનતા હેાય છે અને એમ થવાથી તેનામાં છુપાઇ રહેલી ઇશ્વરી શક્તિ મર્દ થાય છે; તેથી કખીરનુ' કહેવુ છે કે જેમ જેમ તેનામાં બીજાને માટે પ્રેમ જાગતા થાય તેમ તેમ, એ વિરહ અને પરમાત્મા તરફના ભાવ તેને વધતે જાય છે, અને પરમાત્મા તરફ તેનુ મન જતુ' થયું કે નિચક્ષુ દુનિયવી ભાન એછુ' થયા કરે છે અને એમ કરતાં કરતાં જ્યારે તેનુ મન તેના અંતરાત્મા (જરથેાસ્તી પ્રમાણે તેની *વિષે) માં પુરૂં રહેતું થયું કે પછી જીવ અને આત્મા બન્ને એકત્ર થઇ જાય છે-કબીર કહે છે કે, પણ એ સર્વ જ્યારે માણસનાં હૈયાંમાં (બિનસ્વા)િ પ્રેમ ઉત્પન્ન થયા છે ત્યારેજ બની શકે.
જંત્ર ૨ જી. કિજીયે કયા? તે કહે પૂજા.
પુજા ગુરૂકી કિયે, સખ પૂજા જેહિ માંય; જબ લગ સિંચે મુખ તરૂ, સાંખા પત્ર અઘાય.
ત્યારે કરવું શું? તેા કહે કે પૂન્ન કર. તું ગુરૂની પૂજા કર, એટલે તેમાં
બધીએ પૂજા આવી જશે; જેમ ઝાડનાં મૂળને પાણી સીપવાથી તેનાં ડાળ,
