________________
૨૪૬
કબીર વાણી. તેમાં શ્વાસ કે પ્રાણ હેતો નથી તેમ, પરમાત્માને પ્રેમ વગરના માણસનું શરીર જીવતું (દમ લેવા) છતાં, મુવેલાં સમાન છે.
. (૮૦૫) પિયા ચાહે પ્રેમ* રસ, રાખો ચાહે માન;
કે ખંડ એક ઍનમે, દેખા સુના ને કાન. ઇશ્વરી પ્રેમ પિવા માંગતા હોય ને પિતાનું માન પણ રાખવા માંગે તે કેમ બને? એક મ્યાનમાં બે તલવાર રહી હોય એવું તો મેં જોયું ત્યા સાંભળ્યું નથી.
જાય અને પોતાના
તને પ્રેમ હ
કરણમાં કાંઇ
(૮૦૬). પ્રેમ પિયાલા સે પિવે, શિશ દક્ષિના દે, લેભિ શિશ ન કે શકે, નામ પ્રેમકા લેય.
જે પિતાનું માથું આપે તેનાથીજ પ્રેમનું પ્યાલું પિવાઈ શકાય; જે લેભી હોય અને પિતાના સ્વાર્થને ખ્યાલ રહેલો હોય, અને જે પોતાનું સર્વસ્વ આપવાને રાજી નથી, તેને પ્રેમ દ્રઢ હતો નથી, તે તે માત્ર મેહડેથી પ્રેમનું અમચ્છુ નામ લે છે, પણ તેનાં અંતઃકરણમાં કાંઈ શુદ્ધ પ્રેમ હેત નથી.
(૮૭) પ્રેમ બિના ધિરજ નહિ, બિરહે બિના બૈરાગ; સદગુરૂ બિન મિટે નહિ, મન મનસાકે દાઇ.
જ્યાં સુધી માણસનાં હૈયાંમાં ખરે (બિનસ્વાથી) પ્રેમ આવો નથી ત્યાં સુધી તેને ધીરજ રહેતી નથી અને પરમાત્મા તરફનો પ્રેમ લાગતો નથી, ત્યાં સુધી તેને વૈરાગ્ય આવતું નથી, અને દુન્યવી લાલચે ઉપરથી તેનું મન ખસતું નથી; તેજ પ્રમાણે જ્યાં સુધી માણસને સગુરૂ મળતા નથી, ત્યાં સુધી તેના મનના વિકારો ને જુસ્સાઓ મટતા નથી.