________________
કબીર વાણી.
(૮) કસ્તુરી કુડલ બસે, મૃગ ધંહે બન માહિક
ઐસે ઘટ ઘટ રામ હય, (૫૨) દુનિયાં દેખે નહિ. હરણની દંટીમાં કસ્તુરી રહેલી છે ને તેની સુગંધ હરણને આવે છે પણ હરણને ખબર નથી કે કસ્તુરી જેવી સુગંધી વસ્તુ તેની પોતાની અંદર રહેલી છે તે તો વનસ્પતિ સુંધી સુંધીને કસ્તુરીને પોતાની બાહેર જંગળમાંજ શોધતું ફરે છે, તેમજ પરમાત્મા પણ દરેક આકાર તથા દરેક શરીરમાં રહેલો છે છતાં માણસનું ધ્યાન બાહર લાગેલું હોવાથી કોઈ તેને જોઈ શકતું નથી.
આ ઘટ બિન કહાં ન દેખીયે, રામ રહા ભરપૂર
જિન જાનાં તિન પાસ હય, દુર કહા ઉન દૂર.
શરીરનાં ભિત્તર સિવાય બીજે કયાંએ ઇશ્વરને શોધવા ના જા; ત્યાં જ તે ભરપુર રહેલો છે; જેણે તેને પાસે જાયે તે ઇશ્વર તેની પાસે જ છે, અને જે કહે કે ઇશ્વર દૂર છે તો તે માણસથી ઇશ્વર જરૂર દૂરજ છે-અને તે ઈશ્વરથી દૂર જ રહેશે.
(૧૦) બાહેર ભિત્તર રામ હય, નેનન અભિરામ; જિત દેખું તિત રામ હય, રામ બિના નહિ ઠામ.
બાહેર તેમજ અંદર પરમાત્મા રહેલો છે અને એ પ્રમાણે સર્વ ઠેકાણે છે, તેમાંજ આંખની ખરી ખુશાલી રહેલી છે–કબીર કહે છે કે જ્યાં પણ હું જોઉં છું ત્યાં મને તે ઇશ્વરનું દર્શન થાય છે અને માલેક સિવાય કઈ પણ જગ્યા બાકી નથી.
(૧૧) જવું પથ્થરમે હય દેવતા, યું ઘટમે હય કિરતાર,
જો ચાહે દિદાર કે, તે ચકમક હેકે જાર.. જેમ પથ્થરમાં અગ્નિ છુપાઈ રહેલ છે, તેમ ઇશ્વર પણ દરેક શરીર આકારમાં ભરાઈને રહેલો છે, અને જેણે ઇશ્વરને જેવો હોય, તે જેમ ચકમકને