________________
૨૧૨
કબીર વાણું.
(૬૯૨) જીવ જીવ સબ એક હય, છવકા કરે બિચાર; બિન સાંસાના જીવ હય, તાકા કરે અહાર.
જીવ માટે તું વિચાર કર, નાના મોટા બધા જીવો એકજ છે. અને (એક) ઇશ્વરનાજ તે ભાગ છે; જે જીવમાં (વનસ્પતિ ફળફળાદી) માં શ્વાસે શ્વાસ (breathing progress) યાને દમ લેવાનું કાર્ય ચાલતું નથી, તેઓને અહાર કરે અને તે વસ્તુઓ તું ખાવામાં લે.
(૬૯૩) દયા દયા સબ કેઇ કહે, મર્મ ન જાને કેય,
જાત છવકી જાને નહિ, દયા કહાંસે હેય? દયા દયા કરી સર્વ બેલે છે ખરા, પણ તેને મર્મ શું? યાને દયા શા માટે કરવી, દયા શું છે તે કઈ સમજતો નથી, તેમજ જીવ શું છે તેની જાત, તે કયાંથી આવ્ય વગેરે જ્યાં સુધી માણસ સમજે નહિ તે પછી તેને દયા કયાંથી આવે ?
(૬૯૪) મુરઘી મુલાસે કહે, તું જલેહ કરતા હય હે સાહેબ જબ લેખા માંગે, તબ સંકટ ૫હસી તહે.
મરધીને જબેહ કરે છે ત્યારે તે મુલ્લાને કહે છે કે તું શા માટે મને મારે છે? પરમાત્મા તારો હિસાબ માંગશે ત્યારે તારી પર જે સંકટ આવશે, તેને કાંઈ વિચાર કરે છે કે નહિ?
(૬૫) ગલા કટ કલમા પઢે, મુખસે કહે હલાલ; સાહેબ કે દરબારમે, હેગા કે હલાલ?
એક બાજુ તું મારું ગળું કાપતો જાય, ને બીજી બાજુ પરમાત્માના નામને કલમ પઢે યાને પરમાત્માનું નામ લઈને હલાલ કરે, તે એવાં જુઠાંપણાં માટે, સાહેબની દરબારમાં તું જશે, ત્યાં કોણ હલાલ થશે?