________________
૧૬૨
કબીર વાણું.
(૫૩૩) કુલ મારગ છેડા નહિ, રહા માયાએ મોહ;
પારસ તે પરસા નહિ, રહા લેહક લેહ.
શાસ્ત્ર ભણે પરંતુ બદફેલી કરતાં અટકે નહિ, અને માયામાંજ મન ભરાઈ રહે, ત્યારે કબીર કહે છે, જેમ લેહડાને પારસમણું લાગતું નથી ત્યાંસુધી લેહડાનું સેનું થઈ શકતું નથી તેમ, જ્યાં સુધી મન પરમાત્માપરા લાગતું નથી ત્યાંસુધી કેઇપણ પવિત્ર થઈ શકતું નથી.
(૫૩૪). પોથી ૫૦ ૫૦ જગ મુવા, પંડિત ભયા ન કોય;
અઢાઈ અક્ષર પ્રેમકા, પઢે સે પંડિત હેય. પિોથીઓ વાંચી વાંચી જગતનાં ઘણું લકે પરવારી ગયા, પણ પુરે પંડિત કોઈ થતો નથી; જે કઈ, (અઢી અક્ષરના) “પ્રેમ” શબ્દને ગેખી-વાંચી જાણતું હોય, તે માણસજ પંડિત યાને પુરે જ્ઞાની થઈ શકે છે.
(૩૫) આત્મ તત જાને નહિ, કેતી કથે જ્ઞાન
તારે સિમર ભાગે નહિ, જબલગ ઉગે ન ભાત.
જ્ઞાનની ઘણીક વાતો કરે, પણ તેમાં ખરૂં તત્વ શું છે (આત્મા શું છે) તે જ્યાં સુધી જાણે નહિ, ત્યાંસુધી અજ્ઞાનપણું દુર થતું નથી. જ્યાં સુધી સુરજ ઉગતો નથી, ત્યાંસુધી તારાઓનું અંધારું જતું નથી તેમ, પુરૂં આત્મજ્ઞાન માણસને સંપાદન થતું નથી, ત્યાંસુધી તેની જીંદગીનું ખરૂં સાર્થક થતું નથી.
*
(૫૩૬)
મેં જાનું પ ભલો, પહનેસે ભલે ગ રામ નામસે દિલ મિલા, ભલેહી નિંદે લોગ. કબીર કહે છે કે –પહેલાં હું એમ જાણતા હતા કે શાસ્ત્ર ભણ્યા કરવાં એજ પુરતું છે, પણ પાછળથી મને માલમ પડ્યું કે શાસ્ત્ર ભણવાના કરતાં