________________
૧૦૦ ગોળ અને ખળ જેવા નવોદિતો માટે એમના આવા ઉદાર વ્યવહાર
અને આ બધે વખત ( છેલ્લાં નવ ઉપરાંત નું મૂલ્ય અમાપ છે.
વર્ષથી) એમથી કૃતિઓનો હું એકધારો પ્રશંસક ઉપરોક્ત પ્રસંગ પછી પણ એમની
રહ્યો છું. એમના શબ્દસ્વામિત્વ વિષે, એમની કલ- ૧ પણ એમના કુતિ વિષે મેં ઘણી વાર કશોક અંગુલિનિર્દેશ કર્યો છે. દરેક
કલ નિનાદ કરતા સ્ફટિકશા નિર્મળ ઝરણા જેવી વખતે કાં એમણે મારી ભૂલ સમજાવી છે કાં મારો
શૈલી વિષે, સાધારણ કલમને જેમાં કશું આકર્ષક મદ્દો સાચે છે એની ખાતરી થયા પછી એ મુજબ
તત્વ ન લાગે તેવાં સામાન્ય કથાવસ્તુઓમાંથી પણ સુધારો કર્યો છે.
સહૃદય માવજત વડે ભવ્ય કલાકૃતિ સર્જવાની એમની
ઊર્મિશીલતા વિષે- આ બધા વિષે તો હું નાના કેકવાર સમયના અભાવે એમને મળ્યા વિના મેંએ વિશેષ શું કહું? સાહિત્યવિવેચન મારો વિજ કતિમાં કશોક ફેરફાર કર્યો હોય તે પણ, ષય નથી. પણ વાચનનો બાળપણથી જ ખૂબ શોખ અત્યન્ત જરૂરી હશે માટે જ એ ફેરફાર મેં કર્યો છે અને ગુજરાતી સાહિત્યને સમૃદ્ધ કરનારાઓમાં હશે, એમ સમજીને સહાનુભૂતિભરી રીતે એમણે મેઘાણી અને મુનશીની સાથે મારા મનમાં એમના ફેરફાર સ્વીકારી લીધો છે.
પ્રત્યે આદરભાવ છે. હું જ્યાં બેઠો છું ત્યાં એક શબ્દ માટે મહા- આવા શબ્દવામી બાલાકાકાની ષષ્ટિપૂર્તિ પ્રસંગે ભારત ઝઘડો કરનારા પણ મળ્યા છે. ( એ ખોટા એક જ શુભાકાંક્ષા : એ શત શત શરદ આયુષ્યહોય છતાં.) ત્યારે બાલાકાકાની આ ક્ષમાભાવનાં માન થાય અને ગુજરાતી સાહિત્યને વિશેષતર સમૃદ્ધ મારા માટે કેટલી બધી ઉત્સાહપ્રેરક બની રહી હશે, કરતા રહે અને એમના ઉદાર સ્વભાવની દૂક પ્રસાએ સમજી શકાશે.
રતા રહે.
વિશાળ વાચક સમાજને ઉન્નતભાવનાઓથી પરિતૃપ્ત કરનાર સંનિષ્ઠ લેખકનું આટલે દૂર વસેલે ગુજરાતી સમાજ બહુમાન કરે એ ઘટના પોતે શ્રી જયભિખુ વિશે ઘણું ઘણું કહી જાય છે. આખરે સાહિત્ય, ભાવનાઓથી ને મૂલ્યોથી, સમાજને એકત્વ અનુભવાવે છે—જૂનાં મૂલ્યોને ઉચ્છેદવાની અને નવા મૂલ્યો સ્થાપવાની પ્રક્રિયામાં પણ સિદ્ધાંત તે એ જ છે અને શ્રી જયભિખુએ આ કામ મનભર રીતે વર્ષોથી બજાવ્યું છે.
–પ્રિન્સિવ યશવંત શુકલ
