Page Text
________________
બચાવમાં એક વાક્ય આવું ફેંકાય : નથી કરતાં તેના કરતાં તો સારું છે ને ! આટલું તો કરે છે ! અને પછી બીક બતાવવામાં આવે : આટલી છૂટ નહિ આપો તો પછી આવશે કોણ ? કોઈ નહિ આવે, બધાં બીજે જતાં રહેશે...
આપણે ત્યાં એક સરસ શબ્દ વપરાય છે – યથાશક્તિ. એટલે કે ધર્મ કરવામાં માણસે પોતાની શક્તિ ગોપવવી કે છૂપાવવી નહિ, શક્તિ પહોંચે ત્યાં સુધી અને તેટલો ધર્મ અવશ્ય કરવો. પણ સાથે જ તેનો બીજો અર્થ એ થાય છે કે પોતાની શક્તિ હોય તેથી વધારે ન કરવું. શક્તિની મર્યાદામાં રહીને જ ધર્મ કરવો. એ શક્તિ શારીરિક પણ હોય, અને ધન ખર્ચવાની પણ હોય, બન્નેમાં પોતાની મર્યાદા ઓળંગવી નહિ, એમ આ શબ્દ આપણને શીખવાડે છે.
આપણે ત્યાં આ શબ્દના બંને અર્થોનો હમેશાં ભંગ થતો રહે છે. વ્યક્તિની જ્યારે પૂરી શક્તિ હોય ત્યારે, અનેક સાચા ખોટાં બહાનાં કાઢીને “અમારી/મારી શક્તિ નથી' એમ પુરવાર કરવાનો પ્રયાસ થતો રહે છે, અને તે રીતે છતી શક્તિ ગોપવવામાં આવે છે. અને એ જ વ્યક્તિ, જયારે શારીરિક રીતે પાંગળી અને પરવશ થઈ જાય ત્યારે, પોતાની શક્તિની મર્યાદા સમજીને ઘરે બેસીને થાય તેટલો ધર્મ કરવાને બદલે, દેરાસર અને ઉપાશ્રયમાં અડ્ડો નાખીને વર્તતી હોય છે, અને અનેક રીતે અન્યોને નડતરરૂપ બનતી રહે છે, દેવ-ગુરુની આમન્યા પણ તોડતી
રહે છે.
એક જ દાખલો લઈએ - ખુરશીનો. હજી ૧૫-૨૦ વરસ અગાઉ જ એવા દિવસો અને લોકો હતા કે જેમને ભગવાનની સામે, ગુરુ મહારાજોની સામે કે સંઘની વચ્ચે, ખુરશી જેવા ઊંચા આસને બેસવામાં શરમ આવતી હતી, નફટાઈ લાગતી હતી; અને તેથી, પોતાની લાચાર સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને તેઓ દેરાસરઉપાશ્રયે આવવાનું ટાળતા હતા; આવવું જ પડે તો પણ ઊંચા આસને બેસવાનું ન સ્વીકારીને ઊભા ઊભા જ કામ પતાવીને ચાલ્યા જતા હતા. પણ દેવ-ગુરુની આમન્યા લોપતા નહોતા. આમન્યાના પાલનને તે લોકો આબરૂ સમજતા હતા.
અને આજે? આજે એવી દશા છે કે, એક પણ દેરાસર કે ઉપાશ્રય ખુરશીઓ વગરના ન મળે ! લોકો તબિયતથી આવે. ખુરશી નાખીને બેસે – ભગવાનની સામે, કલાક – બે કલાક અથવા લાંબો વખત પગ પર પગ ચડાવીને, ક્યારેક ઝોકાં ખાતાં, ક્યારેક રાડારાડ કરતાં, સ્તોત્રપાઠ કરે, માળા ફેરવે અને તેમ કરવામાં ગૌરવ અનુભવે. સ્નાત્ર ભણાવવા પણ હવે ખુરશી પર બેસતાં જોવા મળે. આવા
ધર્મતત્ત્વ |૧૬૧
| SR No. | 032361 |
| Book Title | Dharm Tattva Chintan Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sheelchandrasuri |
| Publisher | Bhadrankaroday Shikshan Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 250 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |