________________
બીજાનું સુખ જોઈને સુખી થનાર કેટલા? કોઈકને ઠરતા જોઈએ ત્યારે આપણું હૈયું શાતા અને આનંદ અનુભવે એવું આપણા જીવનમાં ક્યારેય બને ખરું? પોતાના દીકરા-ભાઈ-સ્વજનને થાળે પડતા જોઈને રાજી થઈએ તે તો મોહ છે, સ્વાર્થભર્યો મોહ ! જેની સાથે કાંઈ જ નિસબત કે સગપણ ન હોય તેવી વ્યક્તિને દુઃખમાંથી બહાર આવીને સુખી થતી જોઈએ, જાણીએ અને જરૂર પડ્યે તેને સહાયક બનીએ તો જ આપણે ખરા શ્રીમંત !
અને પરના - કોઈના દુઃખે દુઃખી થવું એ તો ભગવાન પછીની બીજી હરોળનો દરજ્જો પામવા જેવી બાબત ગણાય. ડૉક્ટર માટે કહી શકાય કે A smiling Doctor is a mini edition of God. એમ આવા માણસ માટે પણ ચોક્કસ કહી શકાય કે કોઈના દુઃખને જોઈને વિહળ બની જાય અને પછી તેનાં દુઃખને મટાડવા કે હળવું બનાવવામાં પોતાની બધી શક્તિ ખરચી નાખે તેવી વ્યક્તિને સંત જ કહી શકાય. સંત એટલે Next to God.
સવાલ એટલો જ કે આ ૪ માંથી આપણે કઈ કક્ષામાં છીએ? આપણી ભૂમિકા કઈ છે? અથવા કઈ હોવી જોઈએ? આ સવાલના પ્રમાણિક જવાબ ઉપર જ આપણી સારમાણસાઈ અથવા માણસાઈનો મદાર છે.
પાછળની બે કક્ષાઓ કેળવતાં કદાચ વાર લાગે કે કઠિન લાગે તેવું કદાચ બને; તો પણ આપણે એટલું તો નક્કી જરૂર કરી લઈએ કે આપણું સ્થાન પહેલીબીજી એ બે કક્ષામાં તો ન જ હોય; નહીં જ હોય.
આપણો નિર્ધાર હોય કે અમે કોઈને દુઃખી જોઈને સુખ તો નહીં જ માનીએ અને બીજાની ચડતી થતી જોઈને અમે અકળામણ તો નહીં જ અનુભવીએ. અમે સંત ભલે ન હોઈએ, સંત ભલે ન બની શકીએ, પણ અમે પાપી અને અદેખાઈર્ષાળુ તો નહિ જ થઈએ.
આવો નિર્ધાર અને તેનો નિરંતર સભાનપણે અમલ – એ આપણી પ્રગતિનો સાચો માપદંડ અને આધાર બની રહેશે. *
(મહા, ૨૦૬૬)
evolete
236
