________________
ભગવાન ઋષભદેવ : 1.
ધરતી માતા છે, એ સમજાવ્યું. કેઈએ કઈ પ્રાણીને મારીને પેટમાં એની કબર કરવાની જરૂર નથી. ભેળાં પંખી, ભલાં પ્રાણીઓ, રમતિયાળ જલચર ને કુદરતના શણગારરૂપ ખેચરો સાથે મિત્રી રાખવાની જરૂર છે, એ મિત્રી જળવાય તે પૃથ્વી પર જ સ્વર્ગ સરજાય.
પટનો ખાડો પૂરવા હિંસા કે હત્યા કરવાની જરૂર નથી. માતા વસુંધરા તમને જોઈતું અન્ન આપશે, પીવા પૂરતું પાણી આપશે.
આ પ્રાણીઓને તમે પાળે. એ તમને અમૃત જેવું દૂધ આપશે. ખેતી માટે મદદ કરવા પિતાને જીવ ને પિતાનાં જણ્યાં આપશે.
આજ સુધી ભાઈબહેન લગ્ન કરતાં. હવે એ રિવાજ છોડો. વિશ્વ સાથે સગપણ બાંધો. એક કુળવાળા એ રીતે અજાણ્યા કુળને જાણીતું ને પારકા કુળને પિતાનું બનાવે !
આમ ઋષભદેવે સે યજ્ઞ કર્યા. એક એક યજ્ઞથી પ્રજાની આબાદી વધી. યજ્ઞ એટલે આજન. પ્રથમ પાંચ શિ૯પી થયા. એ પ્રત્યેકમાંથી વીસ-વીસ થયા. એમ સે. શિલ્પી થયા. આ રીતે શતયજ્ઞકર્તા કહેવાયા.
પણ હવે શું ? બાળકને રમકડું રમવા આપ્યું. પણ એ જુવાન થાય તે મેં એને રમકડે રમવા દે? ના, ના, જીવનના જૂજવા ધર્મ અદા થવા ઘટે ! પ્રજાને ભૌતિક . સુખ આપી, શું એમાં જ રાચતી રાખવી? તો તે