________________
માહિતી મળતી નહોતી. એવી જ રીતે એની સારવારની પદ્ધતિઓ પણ વિવાદાસ્પદ હતી. આ રોગ અંગે છેલ્લામાં છેલ્લાં સંશોધનો જાણવા માટે ઉત્તમભાઈએ એક ઉપાય અજમાવ્યો. એમણે વિશ્વભરની કૅન્સર સોસાયટીઓને પત્ર લખ્યા. પોતાના રોગનું વિવરણ લખ્યું અને એને અંગેની ઉપયોગી સામગ્રી હોય, તો મોકલવા વિનંતી કરી. પરિણામે એક એવી પુસ્તિકા મળી ગઈ કે જેમાં વિદેશની કૅન્સર સોસાયટીઓનાં સરનામાં હતાં. આવાં સરનામાંઓ પરથી અઢીસો જેટલા પત્રો લખ્યા અને એમાં આવી કૅન્સર સોસાયટીઓને પુછાવ્યું કે આ રોગની જેમણે શોધ કરી હોય તેમનાં નામ અને સરનામાં હોય તો આપે, તેમજ એની સારવાર માટે કઈ હૉસ્પિટલમાં જવું તે અંગે સૂચન કરશે, તો તેઓ એમના આભારી થશે. ઉત્તમભાઈની આ વિશેષતા હતી. કોઈ પણ બાબત અંગે બને તેટલી માહિતી બધા સ્રોતમાંથી એકત્રિત કરવા પ્રયત્ન કરતા હતા.
આ સમયે વિશ્વના એક અત્યંત આધારભૂત સામયિક ‘ન્યૂ ઇંગ્લૅન્ડ જર્નલ ઑફ મેડિસિન’ પાસેથી ઉત્તમભાઈને પ્રત્યુત્તર મળ્યો. તેઓએ જણાવ્યું કે આ વિષયમાં કોઈ નિષ્ણાત હોય તો તે રૉબર્ટ લ્યુકસ અને હેન્રી ૨ાપાપોર્ટ છે.
દરમ્યાનમાં ઉત્તમભાઈને પાંચ-પાંચ ડિગ્રી તાવ આવતો હતો. ગાંઠો ઘણી વધી ગઈ હતી અને પુષ્કળ ચળ આવતી હતી.
૧૯૭૭માં નીલપર્ણા સોસાયટીમાં ઉત્તમભાઈએ મકાન બંધાવવાનું શરૂ કર્યું. ૧૯૭૮ના માર્ચ મહિનામાં એનું વાસ્તુ હતું. એવામાં ઉત્તમભાઈને જાણ થઈ કે ડૉ. હેન્રી રાપાપોર્ટ ખુદ પહેલી વાર મુંબઈ આવી રહ્યા છે. જોકે તેઓ મુંબઈમાં માત્ર છ કલાક રોકાવાના હતા. ઉત્તમભાઈએ વિચાર્યું કે આ તો ઘેર બેઠા ગંગા આવી ગણાય ! આવી સામે ચાલીને મળેલી સુવર્ણતક ગુમાવાય ખરી ? ભલે ડૉક્ટર છ કલાક જ રોકાવાના હોય, પણ મળવાની કોશિશ તો કરવી જોઈએ.
કેટલાક લોકો પરિસ્થિતિ પ્રત્યે નકારાત્મક વલણ ધરાવતા હોય છે. કોઈ મનમાં એવુંય વિચારે કે આવા સમર્થ ડૉક્ટર પહેલી જ વાર આવતા હોય અને ફક્ત છ કલાક રોકાવાના હોય, તેમાં આપણો ગજ ક્યાં વાગવાનો ! પણ ઉત્તમભાઈ જુદી માટીના માનવી હતા. સંજોગોને આધીન થવાને બદલે સંજોગોને પડકારનારા હતા. સંજોગો સામે માથું ઊંચું રાખીને આગળ વધવામાં માનનારા હતા. સંજોગો આગળ ઝૂકી જનારા નહોતા. આથી ઉત્તમભાઈએ તાતા હૉસ્પિટલના એમના ડૉક્ટર મિત્રોને કહ્યું કે મારે કોઈ પણ રીતે એમની મુલાકાત લેવી છે. તાતા હૉસ્પિટલના કેટલાક ડૉક્ટરો ઉત્તમભાઈ પ્રત્યે અંગત સ્નેહ ધરાવતા હતા. એમણે ઉત્તમભાઈને કહ્યું કે ગમે તે થશે, પણ તમને રાપાપોર્ટ તપાસે તેવી વ્યવસ્થા જરૂ૨ કરી આપીશું.
116