________________
( ૩ )
પરિણામે એ વાત સ્પષ્ટ થઇ ત્યારે સાના આવ્યયને પાર ન રહ્યો. વિનાદ કરનારા પણ મનમાં ને મનમાં લજવાયા.
ખરાખર એજ અવસરે એ જ ગામમાં ત્રણસેા ને સાઠે પ્રકારનાં કરીયાણાં ભરીને દેશદેશાંતરમાં વ્યાપાર અર્થ કરતા એક સાર્થવાહ ત્યાં આવી ચડ્યો. આ દક્ષિણ દેશને રસાળ–ફળદ્રુપ-વૈભવી અને શે।ખીન-સમજી તે પાતાની સાથે સાડી પચ્ચાસ પોઢીયા ઉત્તમ કેશરના પણ લેતા આવ્યા હતા. ઘણાં ખરાં કરિયાણાં વેચાઇ ગયાં. પણ આટલુ બધુ કેશર એકી સાથે ખરીદવાની કેાઈની હિમ્મત ન ચાલી. સાર્થવાહ વમાસણમાં પડ્યો, તેણે આ વૈભવી નગરને વિષે બાંધેલી બધી આશાએ નિષ્ફળ નીવડી. જો આ કેસર અહીં ન વેચાય તેા પછી તેનો મુશ્કેલી પાર વગરની વધી પડે.
સાવા ચિંતાના વમળમાં ઘસડાતા હતા. તેના વદન ઉપર શ્યામતા પ્રસરી રહી હતી. દેદાશાહે તેને ભારે ઉપાધિમાં જાણી, જાણવા માગ્યુ કે “ પ્રવાસી ? કઇ ભારે મુસીબતમાં મૂકાયા હા એમ જણાય છે.
સાવાડે કેશરની પડતર પાઠાની વાત કહી–સાથે સાથે નગરની પણ કેટલીક નિંદા કરી લીધી. પાતાના એક ધર્મ બન્ધુને મુશ્કેલીમાંથી મુક્ત કરવા કેશરની બધી પાઠા ખરીદવાના દેઢાશાહે નિશ્ચય કર્યો. પણ એ બધુ કેશર વાપરવું શી રીતે એ એક મહાન્ પ્રશ્ન થઇ પડ્યો.