________________
(૧૮૭) સન કરવા, અથવા તે માંડવગઢની જતી આબરૂને જાળવવા ઘીના હેજ ભરાવનાર મંત્રી પેથડકુમાર જ હતા. એ રીતે બે પ્રેમિકાને પરસ્પરના ગાઢ સંબંધમાં લાવવા માટે પેથડકુમારે જ બધી વ્યવસ્થા કરી હતી. જે એ યુક્તિ તેને ન સૂઝી હત તે લીલાવતીનું જીગર અત્યારસુધીમાં ક્યારનુંયે ચીરાઈ ગયું હોત. મંત્રીશ્વરનો એ ઉપકાર લીલાવતી કેમ ભૂલે ? મંત્રીને તેણે પોતાને ભાઈ સમજે છે–સહાદર ભાઈ કરતાં પણ અધિક નિર્મળ પ્રેમથી ચાહે છે. જ્યારે જ્યારે કંઈ અણુધારી આફત આવે છે ત્યારે ત્યારે મહારાણું લીલાવતી બીજા કોઇને ન પૂછતાં પહેલી સલાહ પેથડકુમારની જ લે છે. રાજા પોતે એ વહેવારથી અજ્ઞાત નથી. મંત્રીની પવિત્રતાએ રાજા અને રાણું ઉપર અદ્ભૂત અસર કરી છે. મંત્રી અને મહારાણી વચ્ચેનો પ્રતિભાવ એ રાજાના અભિમાનનું એક કારણ બન્યું છે.
હવે જોગાનુજોગ એવું બન્યું કે પેથડકુમાર જ્યારે દેવગિરિના મહારાજાની કૃપા સંપાદન કરવા મથી રહ્યો હતો તે જ વખતે આ તરફ માંડવગઢમાં મહારાણી લીલાવતીની તબીયત બગડી. સ્થિતિ એવી આવી કે શરીર તદ્દન લેવાઈ ગયું. મહારાજાની માનીતી મહારાણીની સારવાર કે સેવા સુશ્રુષામાં કંઈ ખામી ન રહે એ દેખીતું જ છે. તેમને પડતો બોલ ઝીલી લેવા સંખ્યાબંધ દાસ-દાસીઓ સદા તૈયાર રહેતાં. રાજા જયસિંહદેવ પિતે પણ ઘણો ખરે વખત મહારાણુની રેગ શય્યા પાસેજ વિતાવે છે. છતાં મહારાણની આંખ અને
