________________
(૧૦૮) સાપ જેવા ઝેરી પ્રાણીનું વિષ અંદર પડયું હોય તે તેની ગંધ માત્રથી બીલાડીને છીંક આવે એમ પણ કેમ ન બને? આવું શંકાવાળું ઘી આપને ખાવાને માટે મોકલવું એ મને ઉચિત ન લાગ્યું. મને આશા છે કે મારો આ ખુલાસે આપને સંપૂર્ણ સતેષકારક જ લાગશે. ધી આપ્યું કેઈ ન જાણે, પણ ઘીને લીધે જે આપને થડે પણ વ્યાધિ થાય તો અમારા બાવડા બંધાય, એટલું જ નહીં પણ અમારે માથે અટાટની આવી પડે.
એક બીજું કારણ પણ પ્રસંગે પાત કહી દઉં. રાજા જે એક દેવાંશી પુરૂષ જ દાસી ઉપર વિશ્વાસ રાખી, હારથી ઘી જેવી વસ્તુઓ વાપરે એ પણ મને ઠીક નથી લાગતું. આજે તે દાસી આપને પ્રત્યે વફાદાર છે, પણ એ વફાદારી અચળ-અટલ રહેશે એમ શી રીતે માની શકાય? આવતી કાલે જ દાસીને કઈ પિતાના કાબુમાં લે અને ઘીમાં જ ઝેર ભેળવીને દગો રમે તો એ વખતે આ રાજ્યની અને રાજવટની પણ શી દશા થાય? આટલી બધી અંધ શ્રદ્ધા અને વિશ્વાસ આપને અત્યારના સંગોમાં ન શોભે.” ઝરણના નીરની માફક નિર્મળભાવે વહેતી યુક્તિ પરંપરા રાજા સાંભળી રહ્યો. આંખોમાં આંજણ આંજી કે હિતૈષી નવું તેજ પ્રકટાવતો હોય એમ જ તેને લાગ્યું. દાસ-દાસીઓ ઉપર આટલે આંધળો વિશ્વાસ રાખવા છતાં પિતે જીવી શકે છે એની તેને પિતાને પણ નવાઈ લાગી. ઝાંઝણને એકે એક શબ્દ મુસદીની દીર્ધદષ્ટિને આબાદ સૂચવતો હતે.
