________________
સત્યવાદી હરિશ્ચન્દ્ર-૧
હળ
તારા કારણે અમે બધાં અગ્નિસ્નાન કરીશું?
હરિશ્ચન્દ્રએ ફરીથી પ્રાર્થના કરી
ભગવાન ! તમે તે જ્ઞાની છે. વેનું તમને જ્ઞાન છે. તમે જ અમને બધાને બચાવી શકે છે. અપરાધ તે મારાથી થઈ જ ગયો છે. તમે સમર્થ છે. તમે કઈ રસ્તે અવશ્ય કાઢી શકે છે.”
કુલપતિને કે એથી પણ વધી ગયો. રાજાની પ્રાર્થના તે યજ્ઞની આહુતિનું કામ કરતી હતી. તેમણે ગુસ્સામાં કહ્યું–
“હવે તું મીઠાં વચને કેમ બેલે છે ? તારી અંદર તે ઝેર ભરેલું છે. અહીંથી જ કેમ નથી ? ભાવિને એ જ સ્વીકાય છે કે ગર્ભવતી હણીની સાથે તું મારી પુત્રી, પની અને મારા મૃત્યુને નિમિત્ત બને.”
મહારાજ હરિશ્ચન્દ્ર માથું પકડીને બેસી ગયા. વંચના અર્ધ બેભાન અવસ્થામાં સૂતી હતી. ઋષિ પત્ની તેની પાસે બેઠી હતી. ડી વાર સુધી બધા મૌન રહ્યા કઈ કાંઈ જ ન બેલ્યું. ત્યારે શાંતિને ભંગ કરતાં અંગ્સ મુખ નામના તપસ્વીએ કુલપતિને કહ્યું
આચાર્ય ! મરનારની સાથે કેણ મરે છે ? મહારાજ હરિશ્ચન્દ્ર સત્યવતી અને ધર્માત્મા છે. અજાણતાં અને
