________________
ભાવથી આત્મા સુગંધી બને છે. ચિત્ત આફ્લાદક થાય છે અને પ્રસન્નતાનો અનુભવ કરે છે.
અરિહંત પરમાત્મા છે પણ અનાદિકાલીન મિથ્યાત્વ મોહનીય કર્મની દુર્ગધથી મુક્ત છે. માટે તેવા પરમ સુગંધી પરમાત્માની ધૂમપૂજા કરવાથી આપણી પણ મિથ્યાત્વની દુર્ગધ દૂર થાય છે અને આત્માનું સાચું સ્વરૂપ ગુણોથી સુગંધી સ્વરૂપે પ્રગટ થાય છે.
તેમ જિનેશ્વરદેવની ધૂપપૂજામાં કર્મ રૂપી કાષ્ટ-લાકડાને બાળવા માટે ધ્યાન રૂપી અગ્નિમાં શુભ ભાવના રૂપી ધૂપ પડવાથી ગુણ રૂપી સુગંધ પ્રગટે છે અને આત્મા મોહનીયાદિ કર્મના ભારથી મુક્ત થઈ હળવો બનીને ઊર્ધ્વગતિને પ્રાપ્ત કરે છે.
૫.
દીપક ,
દીપક પૂજાથી આયુષ્ય કર્મનો ક્ષય :દીપકપૂજા: દ્રવ્ય દીપક સુવિવેકથી, કરતાં દુઃખ હોય ફોક,
ભાવ પ્રદીપ પ્રગટ હુએ, ભાસિત લોકા લોક.. આત્માના અનંતા ગુણોમાં એક ગુણ છે અક્ષયસ્થિતિ. આત્મા અક્ષયસ્થિતિ ગુણનો ધણી હોવા છતાં સંસારમાં જન્મ-મરણના ચક્રમાં ફસાઈ અને અસ્થિર થયો છે. દ્રવ્ય સ્વરૂપથી અક્ષય-નષ્ટ ન થવાના સ્વભાવવાળો આત્મા પર્યાય સ્વરૂપે ક્ષય-નાશને પામે છે. પર્યાય ઉત્પન્ન થાય છે અને પર્યાય નષ્ટ થાય છે પણ તે પર્યાયને ધારણ કરનાર આત્મા હોવાથી વ્યવહાર આત્માનો થાય છે. જેમકે જન્મ થતાં જીવનો જન્મ થયો અને મરણ થતાં જીવ ગયો એવો વ્યવહાર આપણે કરીએ છીએ.
અસ્થિર પર્યાયોના ચક્કરથી સર્વથા મુક્ત બની સ્થિર પર્યાય પ્રાપ્ત કરનાર અરિહંત પરમાત્માની દીપકપૂજા કરતાં આપણે પણ આવા પ્રકારનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાનું છે કે હે જીવ! તું તારા દ્રવ્યનું જ્ઞાન અને ભાવ કર, તારું અસ્થિર પર્યાયનું સ્વરૂપ નથી, તું તો અક્ષયસ્થિતિનો ગુણ ધરાવે છે. આ અસ્થિર પર્યાયમાં અનાદિ કાળથી રાગ-દ્વેષ કરી ઘણાં કર્મો બાંધ્યા, અનંતી
૨૫ : અંતિમ લક્ષ્ય કર્મક્ષય