________________
સાતમો ગણ ગણની નિશાની ન, ન • ગણની નિશાની ધાતુના સ્વર અને અંત્ય વ્યંજનની વચ્ચે લાગે.
વિકારક પ્રત્યય પૂર્વેન (સ્વર સહિત) ા.ત. રુત્તિ |
* અવિકારક પ્રત્યય પૂર્વે – (વર રહિત)ા.ત. રુધ્ધઃ . ૧. ધાતુનો અનુનાસિક લોપાય દા.ત. પન્ન ક મgિ |. અને વ્યંજન વિકારક પ્રત્યયમાં “Ú'ધાતુને નના બદલે જે લાગે.
ઘ.ત. હૃદુ - ઈંદ્ર + મ = તૃહિ | પરન્તુ અવિકારક પ્રત્યયમાં હૂહૂ ! તૂ I
બીજો ગાણ ૧), , મ, મ, પા, યા, ના, થ, ણ, શ્રા, ન વગેરે મા કારાંત ધાતુમાં હ્યસ્તનભૂતકાળ ત્રીજો પુરુષ બહુવચનમાં અંત્ય સ + મન્ ના બદલે વિધે “ સ્' લાગે છે. દા.ત. ક બહુ માન્ (૨) ગર્ (હોવું–થવું) Aધાતુમાં અવિકારક પ્રત્યય પૂર્વે લોપાય. ઘ.ત. 4 | મ | Bધાતુ અંતે + કે ૬ થી શરુ થતાં પ્રત્યયો તો ધાતુનો - સૂલોપાય. ઢ.ત. સ્ + સિ - મણિ ગ | - અન્ + ળે = à ] અહીં અવિકારક પ્રત્યય હોઇ
. + = 4 U X નો લોપ થયેલ છે. C પરસ્મમાં હ્યસ્તનભૂતકાળ બીજો/ત્રીજો પુરુષ એકવચનના “ હું' “' પ્રત્યયના બદલે ક્રમશ: “કું' “ ' થાય છે. .ત. મારી | નાસીત્ D પરસ્પે. આજ્ઞાર્થ દ્વિતીય પુરુષ એકવચનનું ધરૂપ થાય છે. અને... આત્મને વર્તમાનકાળ પ્રથમ પુરુષ એકવચનનું ?' રૂપ થાય છે. (૩) રૂ' (નવું) પરઍપદ ના વર્તમાનકાળ ત્રીજો પુરુષ બહુવચનમાં નિરૂપ થાય છે. આજ્ઞાર્થ ત્રીજો પુરુષ બહુવચનમાં જતુ રૂપ થાય છે. (૪) ધ + $ (આત્મને. ભણવું) માં રૂનો સ્વરાદિ અવિકારક પ્રત્યય પૂર્વે" થાય. હ્યસ્તનભૂતકાળમાં “રૂ' ની વૃદ્ધિ કરતા પહેલાં “રૂ કરવો. ા.ત. ધ + $ + $
= મધ + ફ + 3 = મધ + + ૬ = મધ્યેય |
38
