________________
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૨
ગાથાર્થ ઃ- કામરાગ સ્વરૂપ જે અપ્રશસ્ત રાગ છે તેને ટાળીને વીતરાગ પરમાત્માની સાથેનો જે રાગ તે પ્રશસ્તરાગ પ્રથમકક્ષાએ અવશ્ય કર્તવ્ય છે. તે કરવાથી આશ્રવ ભાવો આ જીવનમાંથી નાશ પામે છે. સંવરભાવો વૃદ્ધિ પામે છે. તથા આ જીવ નિર્જરા સાધે છે. એમ કરતાં આત્માનું મૂલ શુદ્ધ સ્વરૂપ આ જીવ પ્રગટ કરે છે. અંતે અવશ્ય વીતરાગતા પ્રગટ થાય છે. પા
૧૫૨
વિવેચન :- આ જીવ અનાદિ કાળથી કામરાગને વશ થયેલો છે. કામરાગના કારણે જ તેના કારણભૂત – સાધનભૂત એવા અર્થરાગમાં પણ આ જીવ ડુબેલો છે. આ રીતે રાગદશા કરવાને માટે આ જીવ એવો ટેવાયેલો છે કે એકદમ રાગદશા ત્યજીને વીતરાગ થાય તેમ નથી. કુતરાની પૂંછડી જે વાંકી બની છે તે એકદમ સીધી થતી નથી. તેમ આ જીવ રાગ કરવાને એવો ટેવાયેલો છે જેથી તુરત સીધો વીતરાગ થઈ શકતો નથી.અનાદિ કાળથી જ રાગદશાનો અભ્યાસી બનેલો છે. રાગમાં ઘણો જ ડુબેલો છે.
તે માટે તેના ઉપાય રૂપે રાગદશાનો વિષય બદલીને અશુભના રાગમાંથી શુભનો રાગી બનાવવો પડે છે. આ કારણે જ પાંચ ઇન્દ્રિયોનાં વિષયસુખોનો અને તેનાં સાધનોનો આ જીવ અનાદિ કાળથી જે રાગી છે જ. મોહના ઉદયને પરવશ છે. તેને સૌથી પ્રથમ તો રાગનો વિષય બદલાવવા જેવો છે. અપ્રશસ્ત ભાવો ઉપર જે રાગ છે તેને છોડીને પ્રશસ્તભાવોનોએટલે કે વીતરાગી દેવનો, વૈરાગીગુરુનો અને જ્ઞાનદર્શન-ચારિત્ર અને તપમય ચાર પ્રકારના ધર્મતત્ત્વનો રાગી પ્રથમ બનાવવો પડે તેમ છે.
સારાંશ કે અશુભના રાગમાંથી મુક્ત બનાવવા માટે શુભનો રાગી બનાવવો ઘણો જ જરૂરી લાગે છે. ગુણી મહાત્મા ઉપર જે રાગ તે સાધનાકાલે કામનો છે આવો પ્રશસ્ત રાગ કરતાં કરતાં સામે બીરાજમાન દેવ ગુરુને જોઈને આ જીવમાંથી આશ્રવભાવ ઢીલો પડે
