________________
૧૦૬
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ સારાંશ કે મારા પોતાના આત્મામાં મારા પોતાના જ જ્ઞાન દર્શન - ચારિત્ર આદિ અનંતગુણોની સંપત્તિ સત્તાગત છે જ. મારે કોઈની પારકી સંપત્તિ લેવાની નથી. મારી સંપત્તિ મારી પાસે જ છે તો પણ તેનો પ્રગટ કરવી હોય તો અરિહંતપરમાત્માનું નિમિત્ત લેવું જ પડ. જો અરિહંત પરમાત્માનું નિમિત્ત લેવામાં આવે તો જ તે સંપત્તિ પ્રગટ થાય. આ વાત સમજાવવા માટે બીજનું ઉદાહરણ આપ્યું છે કે જેમ બીજમાં મોટું વૃક્ષ અને પરંપરાએ અનેકવૃક્ષો ઉત્પન્ન કરવાનો સ્વભાવ છે. તો પણ માટી – પાણી – અનુકૂલ પવન ઈત્યાદિ નિમિત્તોનો આશ્રય લેવો જ પડે છે. તેમ અહીં પણ સમજવું. પરમાત્માનું આલંબન લેવાનું સમજી લેવું. [૩]
જગતજંતુ કારજ રુચિ રે લાલ,
સાધે ઉદયે ભાણ રે II વાલેસર II ચિદાનંદ સુવિલાસતા રે લોલ,
વાધે જિનવર ઝાણ રે II વાલેસર II
તુજ દરિસણ મુજ વાલહોરે | ૪ | ગાથાર્થ :- સંસારી સર્વ જીવો પોત પોતાનું કાર્ય કરવાની રૂચિ ધરાવે છે. પરંતુ સૂર્યનો ઉદય થવારૂપ નિમિત્ત પામીને જ કરે છે તે જ પ્રમાણે અનંતજ્ઞાનની આનંદતા અને અવ્યાબાધસુખાદિ ગુણો આ આત્મામાં જ સત્તાગતરીતે છે, પરંતુ જિનેશ્વરપ્રભુનું ધ્યાન કરવા રૂપ નિમિત્ત સેવીએ તો જ આ ગુણસંપત્તિ પ્રગટ થાય છે. || ૪ || - વિવેચન :- સંસારમાં વર્તતા સર્વે પણ જીવોમાં આહાર લેવો, આહાર બનાવવો, વેપાર ધંધા કરવા, પૈસા કમાવવા, પાંચ ઇન્દ્રિયોના વિષયો મેળવવા. તેનો ઉપભોગ કરવો. ઇત્યાદિ અનેક પ્રકારનાં કાર્યો