________________
[૨૯] नामावो च्चिय भावो अतिप्पसंगेण जुज्जइ कयाइ गय भावोऽभावो खलु तहासहावत्तऽभावानो।७२
–જગતમાં અસત્ વસ્તુ કદી સત્ બનતી નથી, તેમજ સત્ વસ્તુ કદી અસત્ બનતી નથી કારણ કે સતુમાંથી અસત્ કે અસતુમાંથી સત્ થવાનો વસ્તુને સ્વભાવ નથી અને સ્વભાવ વિરૂદ્ધ કાર્ય થાય તો “અતિ પ્રસંગ” દેષ આવે છે, આ રીતે વસ્તુ સ્વભાવના ચિંતન થી મેહનું બળ ઘટે છે. I૭૨ एयस्स उ भावामो णिवित्त-अणुवित्तिजोगओ होति। उप्पायादि णेवं अविगारी वऽणुहवविरोहा॥७३॥
-સત પદાર્થના તેવા પ્રકારના સ્વભાવને લઈને તેમાં નિવૃત્તિ અને અનુવૃત્તિ (પર્યાયની અદલ-અદલ થતી હોવાથી ઉત્પાદ વિનાશ અને ધ્રુવતા એ ત્રણે હોય છે. પદાર્થ એકાતે અવિકારી (કે વિકારી) હોતું નથી કારણ કે એમ માનવું એ અનુભવ વિરૂદ્ધ છે. ૭૩ प्राणाए चितणम्मी तत्तावगमो णियोगो होति भावगुणागरबहुमाणो य कम्मक्खनो परमो ७४