________________
મેવાસનાં લોકગીતો ] વાલે રે મારે માળા લીધી સાથ,
રામ, રામ, ભજવાને સારુ રે.
રાધાજીની ચૂનળી [ કપાસની મોસમ પૂરી થવા આવી હોય છે, વસંતના વાયરા વાતા હોય છે, બધે રંગરાગ અને વિલાસનું વાતાવરણ સર્જાતું હોય છે, અને એને વિકાસ થાય એ રીતે લોકજીવનમાં મેળા અને ઉસ યોજાતા હોય છે, જીવન અને કવનને સુમેળ સધાતો હોય છે. આ હેલિકત્સવના ટાણે નસવાડી તાલુકા જેવા પછાત તાલુકામાં રાઠવા કોળીની જ્યાં વસ્તી છે ત્યાં મહા મહિનામાં હેળીને દંડ રોપવામાં આવે છે, એટલે મહાને બદલે એ માસને તેઓ “દાંડન' મહિને કહે છે; અને ફાગણને હળીને. હાળી ટાણે ગવાતા ફાગ હવે બંધ થઈ ગયા છે. અગાઉના વખતમાં દાંડિયો સાથે મેળ ફરતાં જઈ ફાગ ગવાતા એમ લોકો કહે છે. અહીં ફાગ જેવાં ગીતો આપ્યાં છે. એ સીમેલ જેવા ડુંગરાળ પ્રદેશના રહીશ અભણ ખેડૂત વીંછિયા ભગતે લખાવ્યાં છે. લોકગીતો ગાવાના એ ભારે રસિયા છે. જિંદગીને છેલે આરે ઊભા છે, છતાં જુવાનનેય શરમાવે એ જુસ્સો છે.]
રંગે ભઈરા,૧ રંગે ભઈરા, રાસે તણાય રે, આવે હળી માતા, રંગે ભઈરાં રે. સેના કટોળામેં કેસર ઘોળાં, રંગે રાજાજીની, રંગે રાજાજીની
આ મોજડી રે. આ હેળી માતા, રંગે ભઈશ રે. ૧. ભર્યા. ૨. ઘોળ્યાં.