________________
[ લોકસાહિત્યમાળા મણકો-૬ વલેણું
[ જુદા જુદા પ્રદેશોમાં ગવાતું દાંપત્યજીવનનું આ ગીત આડે માર્ગે જતાં પતિને પાછા વળવા સમજાવે છે. ]
સાત સમધર૧ની વૈાળી લો કીધી રે, મેરુ કીધા રવૈયા,
હે કાં'ન! તમે આવો વલોણા તાણવા. કાળા તે નાગનાં નેતરાં કીધાં રે, ફુફલીનીક કરી ઘલોડી,
હે કાન, તમે આ વલેણાં તાણવા. એક પાઉ ઘૂમે કાળો જ કાન રે, બીજી પા” રાધા ગોરાં
હે કાન! તમે આ વલોણુ તાણવા. હળવા હળવા 'લા ઘૂમેરાં ઘૂમો રે, મહી છલકાયાં મારાં;
હે કાન ! તમે આ વલોણા તાણવા. હળવા હળવા લા ઘૂમેરાં ધૂમ રે, ચીર ચિટકાયાં મારાં;
હે કાં'ન! તમે આવો વલોણું તાણવા. મહીને વલોવી 'લા ઊભેલા રહેજો રે, મખણ આલું ખાવા
હે કાં”ન ! તમે આ વલોણું તાણવા. ૧. સમુદ્ર, ૨. કહાન, ૧. “તાણવું'–વલોવવું. આ શબ્દપ્રયોગ લાકબાલીમાં હજુ ચાલુ છે. જેમ કે, હજુ તો મારે તાણવાનું છે. ૪. એક જાતને કાબરચીતરે નાને સા૫, ૫. ધી ડી–ખીલી, ૬. પાસ, ૭. ભીંજાયાં-ચોપડ લાગવાથી બગડ્યાં, ચિકટાયાં. ૮. માખણ . આપું.