________________
(૧) જ્ઞાન સંબંધી આચરણ એટલે જ્ઞાનપ્રાપ્તિ થાય, તેમાં વિઘ્ન ન આવે, વિરુદ્ધ પ્રવૃત્તિ ન થાય તેમ વર્તવું તે. (ર) દર્શન એટલે સમ્યકત્વ. તે સંબંધી આચરણ એટલે સમ્યત્વમાં દૂષણ ન લાગે, તેની પુષ્ટિ થાય, સમ્યકત્વ ઉજ્જવળ થાય તેવી પ્રવૃત્તિ કરવી તે. (૩) ચારિત્ર બે પ્રકારે – દેશવિરતિ ને સર્વવિરતિ. તે બંને પ્રકારનાં ચારિત્રમાં દૂષણ ન લાગે, તેની પુષ્ટિ થાય, તેનું રક્ષણ થાય એવી આચરણા કરવી તે. (૪) તપાચારના બે ભેદ - બાહ્ય ને અત્યંતર. એ બંનેના છ-છ ભેદ છે. તદ્રુપ આચારમાં જે પ્રવૃત્તિ કરવી, તેને આચરવા, વર્તનમાં મૂકવા, ત્યાગભાવમાં-સમભાવમાં વૃદ્ધિ કરવી, યાવત્ શુભ ધ્યાન ધ્યાવું વિગેરે આચરણા તે. (પ) વીર્યાચારના મુખ્ય ત્રણ પ્રકાર છે. મન સંબંધી, વચન સંબંધી અને કાયા સંબંધી – એ ત્રણ પ્રકારના વિર્યમાંથી જે જે પ્રકારનું વિર્ય (વીઆંતરાયના ક્ષયોપશમ વડે) પ્રાપ્ત થયેલ હોય તેને આત્મહિતકારક શુભ કરણીમાં ફોરવવુંગોપવવું નહીં તેમજ અશુભ કરણીમાં – પાપનો બંધ કરાવનારી કરણીમાં ન ફોરવવું તે.
આ પ્રમાણેના પાંચે આચારમાં (ઓઘે) તે તે પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ ન કરવાથી અથવા વિપરીત પ્રવૃત્તિ કરવાથી જે કાંઈ અતિચાર સૂક્ષ્મ એટલે નાનો અને બાદર એટલે મોટો જાણતાં અથવા અજાણતાં લાગ્યો હોય તે સર્વેને માટે મન, વચન, કાયાએ કરીને મને લાગેલ દુક્કડ(દુષ્કૃત્ય-પાપ) મિથ્યા થાઓ - ફળ આપનાર ન થાઓ. નાશ પામી જાઓ.
૧૫
