________________
અપરિમિત તૃષ્ણારૂપ મહાપરિગ્રહ કે જેને માટે આ જીવ અનેક પ્રકારનાં પાપકર્મો આચરે છે, તદ્રુપ પ્રથમ ભેદ. અને શ્રાવકને તજવા યોગ્ય અઢાર પાપસ્થાનકો કે જેની અંદર સર્વ પ્રકારનાં પાપોનો સમાવેશ થઈ જાય છે. તે પાપો કર્યા, કરાવ્યાં કે અનુમોઘાં હોય, તેનો પણ પ્રથમ ભેદમાં જ સમાવેશ થાય છે. તથા શ્રાવકનાં દિનકૃત્ય - દેવપૂજા, ગુરુવંદન, તપ, મુનિદાન વિગેરે તથા સામાયિક, પ્રતિક્રમણ, વિનય, વૈયાવચ્ચાદિક કરવા યોગ્ય કાર્ય ન કર્યો, તદ્રુપ બીજો પ્રકાર અને જીવાજીવાદિ સૂક્ષ્મ વિચાર સદહ્યા નહીં, એ ત્રીજો પ્રકાર તથા આપણી કુમતિવડે વિપરીત પ્રરૂપણા કરી, એ ચોથો પ્રકાર. આ પ્રમાણેના ચાર પ્રકારમાંથી કોઈ પણ પ્રકાર કર્યો હોય તદ્રુપ અતિચાર માટે પણ મિચ્છા દુક્કડ આપું છું.
આમાં અઢાર પાપસ્થાનકો બતાવ્યાં છે. તેની અંદર પ્રથમનાં પાંચ અવ્રત (હિંસા, અસત્ય, અદત્ત, મૈથુન ને પરિગ્રહ), તથા ચાર કષાય (ક્રોધ, માન, માયા ને લોભ.) ત્યારપછી રાગ ને દ્વેષ એ ૧૧ પાપસ્થાનકો તો પ્રગટાર્થવાળાં છે. ત્યારપછીનાં ૭ ના અર્થ આ પ્રમાણે – ૧૨. કોઈની સાથે કુલેશ કરવો, ૧૩. કોઈને કલંક આપવું, ૧૪. કોઈની ચાડી ખાવી, ૧૫. સુખમાં આનંદ ને દુઃખમાં શોક કરવો, ૧૬. પારકી નિંદા કરવી, ૧૭. માયા-કપટ યુક્ત અસત્ય બોલવું અને ૧૮. અનંતકાળ પર્યત સંસારમાં પરિભ્રમણ કરાવનાર
૧૧ ૨
