________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
મહારાજ્યના સ્વામી થયા. શંત્રુજ્યરાજાએ શીલંધરગુરની પાસે ચારિત્રગ્રહણ કર્યું. માયારૂપી સંસારનો ત્યાગ કર્યો. જ્ઞાન, ધ્યાન અને તપશ્ચર્યાથી અષ્ટકર્મોનો નાશ કરી કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું.
મહારાજ કમલસેન ન્યાયથી પૃથ્વીનું પાલન કરતાં હતા. જૈન શાસનની શોભા વધારતા અને સામ્રાજય લક્ષ્મીને ભોગવતા. તેમનો ઘણો સમય ચાલ્યો ગયો. તે દરમિયાના રાજા કમલસેનને અનેક પુત્ર, પૌત્રાદિક વગેરેનો પરિવાર થયો. સામ્રાજ્ય લક્ષ્મીને ભોગવીને મહારાજ થાક્યા. ઋતુઓ બદલાતી ગઈ ગ્રીષ્મ ઋતુ ચાલતી હતી. તાપથી લોકો વ્યાકુળ થઈ જતા હતા. શીતળતા પ્રાપ્ત કરવા તળાવ કે હોજમાં પડી રહેતા શાંતિ લાગતી નહિ. એ ગ્રીષ્મ ઋતુના લાંબા દિવસો પૂર્ણ થયા અને વર્ષાઋતુ આવી. હવે સૂર્યના તીવ્ર તાપને બદલે દિવસ ઘનઘોર રહેવા માંડ્યો. સૂર્યદર્શન દુર્લભ થયા. મુશળધાર વરસાદ તૂટી પડ્યો. મેઘ ગર્જના અને વીજળીના કડાકાભડાકા થવા માંડ્યા. કાંઠા પર રહેલા વૃક્ષોને ભાંગી નાખતી પોતનપુરની તોફાની નદીના પાણી સમુદ્રની જેમ આકાશમાં ઉછળતા હતા. નગરજનો ભય પામી રહ્યા હતા. ઝાડના ઝાડ તણાઈ જતા હતા. અનેક મનુષ્યો પણ તેમાં હોમાઈ ગયા હતા. અતિવૃષ્ટિથી આવેલા તોફાની નદીના પૂરને જોવા રાજા હાથી પર બેસીને આવ્યા. લોકોના ભયને અને વધતા જતા પાણીને નિહાળી રહ્યા. રાજા પાછા ફર્યા અને નદીના પ્રચંડ પૂરક બીજા દિવસે ઓસરી ગયા.
બીજે દિવસે રાજાએ નદીને પોતાના મૂળ સ્વરૂપમાં મંદમંદ વહેતા જોઈ. કેટલાય લોકો જળ સાથે ક્રીડા કરી રહ્યા હતા. રાજાને વિચાર આવે છે, “આ ઉદ્ધત નદીની માફક માણસ પણ ખૂબ સમૃદ્ધિ અને ઐશ્વર્ય પામીને અનેક ને સંતાપ કરનારો થાય છે. અનેકને પીડા કરવામાં પાછું વાળી જોતો નથી. ઐશ્વર્ય વગેરે બાહ્ય સ્વરૂપનો જે ત્યાગ કરી આત્મગુણોમાં રમણ કરે છે. તે બીજાને સુખ આપનારો થાય છે. અનેક આરંભ સમારંભ કરીને
