________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર રાજા કર્મપરિણામ તેની રાણી કાળપરિણિતિને કહે છે: મોહ કુમારને રાજ્ય સોંપી આપણે નિવૃત્ થઈએ. રાણી પણ સંમતિ આપે છે. રાજા મોહકુમારને રાજ્ય પર સ્થાપન કરી બીજા ભાઈઓને યોગ્ય પદ આપી નિવૃત્ત થાય છે. જગત પર મોહરાજાનું સામ્રાજ્ય સારી રીતે જામે છે. એક દિવસ સંસાર નગરમાં બૂમાબૂમ મચી ગઈ, “દોડો! દોડો! આ ચારિત્ર રાજાનું - ધર્મરાજાનું સૈન્ય ધસી આવ્યું છે. પ્રજાના લોકોને પોતાની શિવનગરીમાં લઈ જાય છે.”
• મોહરાજાની સભામાં પોકાર પડતા, ક્રોધથી ધસમસતો મોહરાજા ધર્મરાજા સામે યુદ્ધ કરવા તૈયાર થાય છે. રાગદ્વેષ સુભટો, મિથ્યાત્વ મંત્રી બધાને પૂછે છે, “તમે હોવા છતાં ચારિત્ર કેવી રીતે પ્રજાને હરી જાય છે ?” અવિવેક મંત્રી કહે છે, “આપ ખેદ દૂર કરી પ્રસન્ન થાઓ. પૂર્વે તમારા પિતાએ ચિરસ્થિતિ નામની તમારી માસીના વિવાહ સમયે જગતપુરમાંથી એકસો સીત્તેર નગર ભેટ આપેલા હતા. એ બધાય તમારી માસીએ ધર્મરાજાના અધિપત્ય નીચે મૂક્યા છે. જે જે પ્રજાજનોએ એ ધર્મરાજાનો આશ્રય લીધો તેમને ધર્મરાજા સુખ સમૃદ્ધિ આપવા લાગ્યા ધર્મરાજાએ અહંતુ ચક્ર, બળદેવ, વાસુદેવ વગેરેની સમૃદ્ધિ પણ આપવાથી લોકો ધર્મમાં ઉજમાળ થવા માંડ્યા. સુખની ઇચ્છાએ લોકો ધર્મની સેવા કરવા માંડ્યા. તમારા મિથ્યાત્વ મંત્રીઓએ દુર્ગતિમાં ફેકેલા તમારા પ્રજાજનો ત્યાંથી કાળસ્થિતિ પૂરી કરે દુઃખી થયેલ છતાં ધર્મરાજાની સેવા કરવા લાગ્યા. ધર્મરાજાનું રાજ્ય અનુક્રમે વૃદ્ધિ પામવા માડ્યું. ધર્મરાજાએ પોતાના જયેષ્ઠ પુત્ર ચારિત્રને રાજ્ય પદે સ્થાપન કર્યો. પરોપકારી ચારિત્ર રાજાને દીનજનો વિનંતી કરવા માંડ્યા, “હે સ્વામી ! મોહરાજાના કૃત્યોથી પીડા પામેલા અમને તમારા શરણમાં લ્યો. અને નિર્ભય સ્થાન બતાવો જ્યાં મોહ રાજાના સુભટો અમને પીડે નહિ.”
એમની દીનવાણી સાંભળી ચારિત્રરાજા બોલ્યા, “મારો આશ્રય લઈ મુક્તિનગરીમાં આવી જાઓ. ત્યાં તમને કોઈ હેરાન કરી શકશે નહિ. મુક્તિ નગરીમાં જવા માટે વિવેકરૂપ પર્વત ચઢી જાઓ. એટલે મોહના સુભટો હેરાન. કરશે નહિ.” આ રીતે ચારિત્રરાજાએ સદાગમ સાથે વિવેકપર્વત ઉપર ચઢાવી
