________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
લાગ્યા. મુનિ એ ઉપદેશ આપતાં કહ્યું, “રોગની શાંતિને માટે પ્રથમ રોગનું કારણ જાણવું જોઈએ. એ કારણનો ત્યાગ કરવાથી અને ઔષધરૂપી ધર્મનું સેવન કરવાથી સારૂ થશે રોગના કારણરૂપ જીવહિંસા, અસત્ય, ચોરી મૈથુન અને પરિગ્રહ તેમજ રાત્રી ભોજન છોડી દેવા. પંચપરમેષ્ટિનો જાપ, કષાય અને ઇન્દ્રિયનું દમન યથાશક્તિ દાન, પાપની નિંદા એ બધા ધર્મ ઔષધ જાણવા. જેના સેવનથી આરોગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.” મુનિએ વિસ્તારથી ધર્મ સ્વરૂપનું વર્ણન કરવાથી બ્રાહ્મણ પુત્ર સમક્તિને પામીને શ્રાવક વ્રતને આચરનાર થયો. રૂઢ શ્રદ્ધાથી ધીરજથી સમય પસાર કર્યો. તેની પરીક્ષા કરવા સ્વર્ગમાંથી દેવતાઓ વૈદ્ય બનીને આવ્યા. તેમણે મધ, માંસ, માખણ અને દારૂથી મિશ્રિત દવાઓ ખવરાવવા અનેક પ્રયત્ન કર્યા છતાં તે નિશ્ચયમાં ડગ્યો નહિ. દેવતાઓએ પ્રસન્ન થઈને તેને નીરોગી કર્યો ત્યારથી લોકોમાં તે અરોગ નામથી પ્રસિદ્ધ થયો. અરોગ ધર્મમાં ભાવ રાખી અનુક્રમે મરણ પામી સ્વર્ગમાં દેવ થયો. તે દેવ અવધિજ્ઞાને મને ધર્માચાર્ય જાણી નમવાને આવ્યો છે. મને કેવળી જાણી વિશેષ પ્રસન્નતા દર્શાવવા નૃત્ય કરી રહ્યો છે. ઈશ્વર કેવલીના વચનથી રાત્રી ભોજનનો અનેક લોકોએ ત્યાગ કર્યો.
153
ૐ સૂરસેનની દીક્ષા
શ્રી ઈશ્વર કેવલીનો ઉપદેશ સાંભળી વૈરાગ્યવાન રાજા સૂરસેન બે હાથ મસ્તકે લગાડતા બોલ્યા, “ભગવન્ ! આપને ધન્ય છે કે આપે વ્યાધિથી પીડાયેલા પુરુષનો ઉદ્ધાર કર્યો. દેવ પણ કૃતજ્ઞ છે કે જેમને પોતાના ઉપકારી ગુરૂ પ્રત્યે આવી અપૂર્વ ભક્તિ છે. જો મારી યોગ્યતા હોય તો મને સંયમલક્ષ્મી આપો.” ગુરુએ એ યોગ્ય છે તેમ જણાવ્યું. રાજા નગરમાં ગયો અને પોતાની સંયમ લેવાની ઈચ્છા જાહેર કરી. રાણી મુક્તાવલી પણ એમાં અનુમતિ આપતા બોલી, “સ્વામી ! ક્ષણ માત્રનો પણ વિલંબ કરશો નહિ. કારણ કે ગુરુનો જોગ પામવો દુર્લભ છે.” રાજાએ ચંદ્રસેન કુમારને શુભ મુહૂર્તે ગાદી પર બેસાડ્યો અને શિખામણ આપી કે પ્રજાને પુત્રની માફક પાળવી અને
