________________
96
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
પર મન ના ઠરવાથી એણે એક નિશ્વાસ મૂક્યો. એના પિતાને બહુ દુઃખ થયું. શું આજ સ્વયંવર સભા નિષ્ફળ જશે ? આ ઉદ્ધત રાજબાળા બધાય રાજકુમારોનું અપમાન કરશે ? પણ ત્યાં તો આશ્ચર્ય સર્જાયુ. જેના યશોગાન કોઈ એ ગાયા નથી, જે સામાન્ય વેશમાં હાથમાં વીણા લઈને બીજાને આનંદ આપી રહ્યો છે એવો પેલો ગાંધર્વ બાળાની નજરમાં પડ્યો. એ સામાન્ય યુવાનને જોઈને મનમાં કંઈક ભાવો ઉત્પન્ન થયા અને વરમાળા એના જ કંઠમાં જઈ પડી.
કોઈ ભયંકર ધડાકો થયો હોય તેમ બધા સ્તબ્ધ થઈ ગયા. બધાય રાજકુમારો ક્ષોભ પામી દિગ્મૂઢ થઈ ગયા. ધીમો કોલાહલ ચાલુ થયો અને ઘડીકમાં શાંત દેવાલય જેવા મંડપમાં રણસંગ્રામની જેમ ખળભળાટ મચી ગયો. કુમાર દેવરથના સુભટોને આ બનાવની જાણ થતાં વિજ્યના વાજિંત્રો વગાડવા લાગ્યા. પણ રાજા વિતેજના મનમાં ધ્રાસકો પડ્યો. “અરે ! કન્યા એક સામાન્ય વીણાધારીને વરી તે સારૂ થયું નહિ.પછી રાજા વિચારે છે, “ભવિતવ્યતા બળવાન છે. રાજલક્ષ્મી ક્યારેય તુચ્છ પુણ્યવાળીની ઈચ્છા કરે શું ? એણે જે નરને પસંદ કર્યો. તેનું મારે ગૌરવ કરવું જોઈએ.” પેલા વીણાધારીને હણી નાખવાને તૈયાર થયેલા રાજકુમારોને નિવારી કેટલાક ડાહ્યા રાજવંશીઓ રાજા પાસે આવ્યા અને કહેવા લાગ્યા, “રાજન ! તમારે આ વીણાધારીને જ કન્યા આપવાની હતી તો રાજકુમારોને બોલાવીને તેમના અપમાન કરવાની જરૂર ન હતી.” રાજા રવિતેજ બોલ્યા, “અરે, સ્વયંવરમાં કન્યા પોતાની મરજીથી ગમે તેને વરે એમાં બીજાની માનહાનિ ક્યાં થઈ ? છતાંય તમારો ક્રોધ કાબુમાં ના રહેતો હોય તો હું લડવાને તૈયાર છું.”
“અરે ભાઈઓ ખોટા અભિમાનથી ઉદ્ધત બની પોતાના કુળને લંકિત કરો નહિ. એનું પુણ્ય જ્વલંત હોવાથી કન્યાનું ચિત્ત ત્યાં આકર્ષાયું છે તેટલું ય નથી સમજતા ? આ ગુણવાન, કલાવાન અને પ્રતાપી નરનો દ્વેષ કરો નહિ.” દેવરથના મિત્ર નકલી દેવરથે ચોખવટ કરી. બધા રાજકુમારો એ વાતનો અનાદર કરી પોતપોતાના સૈન્ય સાથે લડવા તૈયાર થઈ ગયા.