________________
[૫] ચા એ શબ્દમાં જ એ વ્યંજન પહેલા વર્ગમાંને છે અને “” એ ચોથા વર્ગમાં છે માટે ' ને લોપ અને “શું” બેવડાશે એટલે ચા-૧ એમ થશે. (પહેલાં “” ને “ આ જ પ્રકરણમાં નિ, ૧૫ જુઓ)
તર–આમાં શું એ ત્રીજા વર્ગને છે અને શું ને લેપ થઈ ર બેવડાશે. એટલે તર્યા-તરૂ એમ થશે.
ધર્મ–એમાં “” એ ચોથા વર્ગનો છે અને “” એ બીજા વર્ગને માટે ” ને લેપ થઈ “ બેવડાશે. એટલે ધર્મ-ઘમ એમ થશે.
નિયમ ૧૩–જોડાક્ષરના બને અક્ષરો સરખી શક્તિવાળા હોય તે પહેલા અક્ષરને લેપ થઈ બીજો અક્ષર બેવડાશે. દા. ત. –ગમગ.
કમ માં “અને “જૂ બને બીજા વર્ગના છે, એટલે સમાન શકિતશાળી છે. માટે પહેલા અક્ષર = ને લોપ થઈ ” બેવડાયો છે.
નિયમ ૧૪–શબ્દના આરંભમાં આવેલા જોડાક્ષરમાંથી એકને લેપ થઈ રહેલ વ્યંજન બેવડાતું નથી. દા. ત.– સ્તર-પથર,
નિયમ ૧૫-જે વ્યંજનને બેવડાવવો હોય તે વ્યંજન, વર્ગ, ૪ વર્ગ વગેરે કોઈપણ વર્ગન બીજે અથવા ચેથા અક્ષર હોય તે તે પોતે ન બેવડાતાં પોતાની પહેલાના વ્યંજનને સાથે લે છે, દા, તા-ડુ-સુદ્ધ, ચા
વધુ,
વિશેષ નિયમ–ચ ને –= અજ્ઞ; ત નો - સ્ત = 0; ઢ ને રજ-સર્ચ = સત્ત, ક્ષ ને –મિક્ષા = મારવા; શ ને ઇ–શ્ચિમ = ત્રિકમ ને -૪૫UT = ૩૪; નો –સર = મચ્છ.
