________________
એક અનુશીલન
૮૧
સર્વજ્ઞતાને પોતે જ પ્રાપ્ત કરી લે છે. આત્મામાંથી પરમાત્મા બનવાના આ જ માર્ગ છે.
તેથી મેાક્ષાભિલાષી મુમુક્ષુ બધુઓએ મરી-ફીટીને પણ જેમ બને તેમ સજ્ઞતાનું સાચુ' સ્વરૂપ સમજવાના પ્રયત્ન અવશ્ય કરવા જોઈએ. સર્વજ્ઞતાનું સાચું સ્વરૂપ ખ્યાલમાં આવતાં જ ક્રમબદ્ધપર્યાય સ્વયં સમજવામાં આવી જશે, તેના માટે જુદો કાઈ પ્રયત્ન નહિ કરવા પડે.
પરંતુ ધ્યાનમાં રહે કે સવજ્ઞતા પરસન્મુખની વૃત્તિથી સમજવામાં આવનારી વસ્તુ નથી, સજ્ઞતાની પર્યાયની સન્મુખ થયેલી ષ્ટિથી પણ સર્વજ્ઞતા સમજી શકાતી નથી; સર્વજ્ઞસ્વભાવી આત્માના આશ્રયે સર્વજ્ઞતા સમજવામાં આવે છે. સર્વજ્ઞતાનુ સાચું સ્વરૂપ સમજવા માટે આત્માન્મુખી પુરુષાર્થ અપેક્ષિત છે. ક્રમબદ્ધપર્યાય સમજવાના પણ એકમાત્ર એ જ ઉપાય છે.
બધા જીવા ‘ક્રમબદ્ધપર્યાય ' અને ‘સજ્ઞતા'નું સાચું સ્વરૂપ સમજીને સ્વભાવ-સન્મુખ હૈ। અને અનંત શાંતિ તથા અતીન્દ્રિય આનંદ પ્રાપ્ત કરી, કાળાંતરે યથાસમય સજ્ઞતા પ્રાપ્ત કરીને પરમ સુખી હૉ-એ ભાવના સાથે વિરામ લઉં છું.
