________________
ମୋକ୍ଷ, ଦୁଇଟି Stage (ସ୍ତର)ରେ ପ୍ରଶ୍ନକର୍ତ୍ତା : ମୋକ୍ଷର ଅର୍ଥ ସାଧାରଣତଃ ଆମେ ଜନ୍ମ-ମୃତ୍ୟୁରୁ ମୁକ୍ତି ହିଁ ବୁଝିଥାଉ । ଦାଦାଶ୍ରୀ : ହଁ ତାହା ଠିକ୍, କିନ୍ତୁ ତାହା ଅନ୍ତିମ ମୁକ୍ତି ଅଟେ, Secondary Stage (ପରବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ତର) ଅଟେ । ପ୍ରଥମ Stage ରେ ପ୍ରଥମ ମୋକ୍ଷ ଅର୍ଥାତ୍ ସଂସାରିକ ଦୁଃଖର ଅଭାବ ହେବ, ସଂସାରର ଦୁଃଖରେ ମଧ୍ୟ ଦୁଃଖ ସ୍ପର୍ଶ କରିବ ନାହିଁ, ଉପାଧିରେ ମଧ୍ୟ ସମାଧୁ ରହିବ – ଏହା ହିଁ ପ୍ରଥମ ମୋକ୍ଷ, ସଂସାରରେ ରହି ମଧ୍ୟ ସଂସାର ସ୍ପର୍ଶ କରିବ ନାହିଁ, ମୋକ୍ଷ ଏଭଳି ହେବା ଉଚିତ୍ । ଏହା ଏହି ଅକ୍ରମ ବିଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ସମ୍ଭବ।
। ୨. ଆମ୍ବିଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ଶାଶ୍ବତ ସୁଖର ପ୍ରାପ୍ତି
ଜୀବମାତ୍ର କ’ଣ ଖୋଜି ଥାଏ ? ଆନନ୍ଦ ଖୋଜିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ମୁହୁର୍ଭକ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସୁଖ ମିଳି ନ ଥାଏ । ବିବାହ ଉତ୍ସବରେ ବା ନାଟକ ଦେଖୁବା ପାଇଁ ଯାଅ କିନ୍ତୁ ଫେରି ଆସିଲେ ପୁଣି ସେହି ଦୁଃଖ । ଯେଉଁ ସୁଖ ପରେ ଦୁଃଖ ଆସେ ତାହାକୁ ସୁଖ କିପରି କହିବା ? ତାହାକୁ କେବଳ ମୁର୍ଦ୍ଧାର ଆନନ୍ଦ କୁହାଯାଇଥାଏ। ସୁଖ ତ Permanent (ସ୍ଥାୟୀ) ହୋଇଥାଏ। ଏହା ତ Temporary (କ୍ଷଣସ୍ଥାୟୀ) ସୁଖ ଏବଂ କକ୍ଷିତ ସୁଖ ଯାହାକୁ ଆମେ ସୁଖ ବୋଲି ମାନୁଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆମ୍ବା କ’ଣ ଖୋଜେ ? ସବୁ ସମୟ ପାଇଁ ସୁଖ ... ତାହା ଶାଶ୍ବତ ସୁଖରୁ ମିଳିବ ଏହା କିଣି ନେବି, ଏମିତି ବଙ୍ଗଳାଟିଏ ଗଢ଼ିବି ତ ସୁଖ ମିଳେ ଗାଡ଼ିଟିଏ କିଣିଲେ ସୁଖ ମିଳିବ ଏମିତି କରିଚାଲିଥାଏ। କିନ୍ତୁ କିଛି ମଧ୍ୟ ମିଳେନାହିଁ, ବରଂ ଆହୁରି ଅଧୁକ ଜଞ୍ଜାଳରେ ଫସି ଚାଲିଥାଏ। ସୁଖ ନିଜ ଭିତରେ ଅଛି, ଆମ୍ବାରେ ହିଁ ଅଛି । ଏଣୁ ଯେତେବେଳେ ଆମ୍ବା ପ୍ରାପ୍ତ କରେ ସେତେବେଳେ ସନାତନ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ।
୩
