________________
ବରଫ ଭଳି ତାହା ନଷ୍ଟ ହୁଏ ନାହିଁ, କାରଣ ସେଗୁଡ଼ିକ ଜମାଟ ବାନ୍ଧି ଯାଇଛି । ଯେଉଁ ଗୁଡ଼ିକ କର୍ମଫଳ ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଯାଇଛି, ତାହା କେବେ ବି ଛାଡ଼େ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ପାଣି ଓ ବାଷ୍ପ ସ୍ଵରୂପ ଯେଉଁ କର୍ମ, ତାହା ଜ୍ଞାନାଗ୍ନି ନଷ୍ଟ କରିଦିଏ। ଏଇଥିପାଇଁ ଜ୍ଞାନ ପାଇବା ମାତ୍ରେ ଲୋକମାନେ ହାଲୁକା ହୋଇଯାଆନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ଜାଗୃତି ବଢ଼ିଯାଏ । କାରଣ ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କର୍ମ ଭସ୍ମୀଭୂତ ନ ହୋଇଛି, ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମନୁଷ୍ୟର ଜାଗୃତି ବଢ଼େ ନାହିଁ। ଯେଉଁ କର୍ମ ଗୁଡ଼ିକ ବରଫ ଭଳି ଜମାଟ ବାନ୍ଧି ଯାଇଛି ତାହାକୁ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ସେଗୁଡ଼ିକ କିପରି ସରଳତାର ସହିତ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼ିବ ତା’ର ମଧ୍ୟ ରାସ୍ତା ମୁଁ କହିଛି, ଭାଇ! ‘ଦାଦା ଭଗବାନଙ୍କ ଅସୀମ ଜୟ ଜୟକାର ହେଉ’ ବୋଲିବ, ତ୍ରିମନ୍ତ୍ର କହିବ, ନବ କଲମ ପଢ଼ିବ।’
ସଂସାରୀ ଦୁଃଖର ଅଭାବ, ଏହା ହେଉଛି ମୁକ୍ତିର ପ୍ରଥମ ଅନୁଭବ। ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ତୁମକୁ ‘ଜ୍ଞାନ’ ଦିଏ, ସେତେବେଳେ ତୁମକୁ ତା’ ପରଦିନ ଠାରୁ ହିଁ ଅନୁଭବ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଏ। ତା’ପରେ ଏହି ଶରୀରର ବୋଝ, କର୍ମଗୁଡ଼ିକର ବୋଝ ସବୁକିଛି ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ, ଏହା ହେଉଛି ଦ୍ଵିତୀୟ ଅନୁଭବ । ତା’ପରେ ଏତେ ପରିମାଣରେ ଆନନ୍ଦ ମିଳେ ଯେ ଯାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇ ନପାରେ।
ପ୍ରଶ୍ନକର୍ତ୍ତା : ଆପଣଙ୍କ ଠାରୁ ଯେଉଁ ଜ୍ଞାନ ମିଳିଲା, ତାହା କ’ଣ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ ? ଦାଦାଶ୍ରୀ : ଯାହା ମିଳିଲା, ତାହା ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ ନୁହେଁ । ଭିତରେ ଯାହା ପ୍ରକଟ ହେଲା ତାହା ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ ଅଟେ । ମୁଁ ଯେଉଁ ଉଚ୍ଚାରଣ କରାଏ ଆଉ ତୁମେ କହିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପାପ ଭସ୍ମୀଭୂତ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଜ୍ଞାନ ଭିତରେ ପ୍ରକଟ ହୋଇଯାଏ। ତାହା ତୁମ ଭିତରେ ପ୍ରକଟ ହୋଇଗଲା ନା ? ମହାତ୍ମା : ହଁ, ହୋଇଗଲା।
ଦାଦାଶ୍ରୀ : ଆତ୍ମା ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା କ’ଣ ସରଳ ? ଏହା ପଛରେ (ଜ୍ଞାନବିଧୂରେ) ଜ୍ଞାନାଗ୍ନି ଦ୍ଵାରା ପାପ ଭସ୍ମୀଭୂତ ହୋଇଯାଏ। ଆଉ କ’ଣ
୨୪
28