________________
આનંદ અસંયોગજન્ય છે. વિકલ્પોને પેલે પાર, તમારા સ્વરૂપમાં તમે ડૂબ્યા; આનંદ જ આનંદ.
‘માવિતપરમાનન્દ્ર:, વવત્તિપિ ન મનો નિયોનયતિ.' ભીતરથી જેને પ૨મ આનંદ મળવા લાગ્યો, તે મનને બહાર ક્યાં જોડશે ?
ઉદાસીનભાવ.
ઉદ્ + આસીન એટલે ઉદાસીન. ઊંચે બેઠેલ. ઘટનાના પ્રવાહને માત્ર જોનાર. એમાં વહેનાર નહિ.
ઘટનાથી પ્રભાવિત બન્યા તમે, તો રતિ અને અરતિમાં. ઘટનાને માત્ર જોનાર બન્યા તો ઉદાસીનભાવમાં.
આ પૃષ્ઠભૂ પર કડીને જોઈએ :
નિજ નિજ મતમેં લ૨ી પડે,
નયવાદી બહુ રંગ;
ઉદાસીનતા પરિણમે, જ્ઞાનીકું સરવંગ...
નયને – એકાંગી દૃષ્ટિકોણને ધારનારી વિચારપદ્ધતિઓ અંદરોઅંદર સંઘર્ષ કરશે; પરંતુ સાપેક્ષવાદની વિચારસરણીમાં શ્રદ્ધા રાખનાર જ્ઞાની પુરુષના ચિત્તમાં તો સર્વાંગીણ રીતે, સંપૂર્ણતયા ઉદાસીનભાવ જ પરિણમશે.
એક વિચારપદ્ધતિ કહેશે કે આત્મા નિત્ય છે. બીજી વિચારપદ્ધતિ આત્મતત્ત્વને અનિત્ય કહેશે. પેલી પદ્ધતિ કહેશે કે મારી વાત સાચી. બીજી એનું ખંડન કરશે.
સમાધિ શતક
| ૧૩૮
