________________
નવ વર્ષ વીત્યા'તા તેમના મનિવાસને. ઘણા લોકોને થાય કે ગુરુને વિનંતી કરવી કે અમારી સામે મુખ કરો. અમને ઉપદેશ આપો. પણ આવડા મોટા ગુરુને શી રીતે કહેવાય ?
આ અરસામાં ઈંકા નામનો એક સાધક ત્યાં આવે છે. એને અન્તર્મુખ ગુરુ માર્ગદર્શક તરીકે જોઈતા હતા. તેણે ગુરુને કહ્યું : ગુરુદેવ ! અમારી સામે જુઓ ને !
એ જ ક્ષણે, બોધિધર્મ પોતાના મુખને ઈકા સંમુખ ફેરવ્યું. ઈકાના અવાજ પરથી એમને ખ્યાલ આવી ગયેલ કે ખરેખરી સાધનાની જિજ્ઞાસાવાળો આ સાધક છે. ઈકાની સામે પોતાની આંખોને ઠેરવતાં એમણે કહ્યું : મને તારી સંમુખ ફરતાં પાંચ સેકન્ડ પણ ન લાગી. તું મારી સંમુખ કેટલા સમયમાં થઈ શકે ? તારું પૂરું અસ્તિત્વ ગુરુમય બની રહે. તું બિલકુલ મારી સંમુખ તારા હૃદયને, તારા અસ્વિત્વને કરી શકે... કેટલો સમય એમાં લાગે ? ઈકા ગુરુનાં ચરણોમાં પડ્યો. તે તેમનો શિષ્ય બન્યો...
બોધિધર્મ અન્તર્મુખ વ્યક્તિત્વના સ્વામી હતા. સાધનાને જ્યારે ભીતર ઘૂંટીએ છીએ ત્યારે ત્રણ દશા આપણને મળે છે ઃ અન્તર્મુખ દશા, અન્તઃપ્રવેશ દશા, અન્તર્લીન દશા.
ક્રમશઃ ત્રણે દશાને - સ્થિતિઓને જોઈએ.
જોઈશું કે અનુભવીશું ?
સમાધિ શતક
૧૨૩