________________
હતો કે પોતાના ઘરમાં આગમનને ક્યાંક પહોંચવાનું કેમ કહી શકાય ? હકીકતમાં તો, સાધક સ્વરૂપસ્થિતિની પહેલાં ક્યાંક પહોંચી ગયો હતો. રવાડે ચડી ગયો હતો ક્યાંક.
જોકે, સ્ટેન્લી જોન્સ પણ પ્રારંભિક સાધનાના સ્તર પર સાચા હતા. પ્રારંભિક સાધકને વિભાવાવસ્થા કોઠે પડેલી હોય છે. અને તેથી એને સ્વરૂપસ્થિતિ દૂર લાગે છે.
એ ‘ઘર’ કેટલે દૂર છે ? થાકી ગયેલ બાળક સતત પૂછ્યા ક૨શે, અને ઘણીવાર ચાલવાને કારણે અભ્યસ્ત માર્ગવાળી મા કહેશે : આ રહ્યું, બેટા ! દીવો બળે એટલું જ તો દૂર છે એ !
જ્ઞાની અને પ્રારંભિક સાધકના વાર્તાલાપમાં આ ફરક રહેવાનો જ. એકને લાગશે : તે બહુ દૂર છે. એકને લાગશે કે તે તો આ રહ્યું. ‘તવુ પૂરે, તદ્દન્તિને...’
પરમાત્મા કેટલા તો નજદીક છે એ વાત એક તત્ત્વજ્ઞે આ રીતે કરી છે : He is closer to me than myself. મારી જાત કરતાં પણ પ્રભુ મને વધુ નજદીક લાગે છે. ભક્તકવિ અખાની હૃદયસ્પર્શી પંક્તિ યાદ આવે : ‘હરિને હિંડતાં લાગે હાથ...'
મહોપાધ્યાય યશોવિજય મહારાજે પંચવિંશતિકામાં કહ્યું : વ્યત્યા શિવપથ્થોઽસૌ, શસ્ત્યા નયતિ સર્વશઃ'. વ્યક્તિ રૂપે ભલે પ્રભુ સિદ્ધશિલા પર રહ્યા (અને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં), શક્તિ રૂપે (આજ્ઞાશક્તિ રૂપે) પ્રભુ સર્વગામી છે.
સમાધિ શતક
८७
| -°
