________________
तामैश्वर्यपदां कश्यपः परत्वात् । आत्मैकपरां बादरायणः ।
उभयपरां शाण्डिल्यः ।
કશ્યપ ઋષિ ભક્તિને ઐશ્વર્ય-છલકતી માને છે. પ્રભુના બાહ્ય મહિમા જોડે સંબદ્ધ.
બાદરાયણ ઋષિ ભક્તિને આત્મપરક માને છે. ભક્તનું પ્રભુગુણમાં અને એ દ્વારા સ્વગુણમાં ડૂબવું તે ભક્તિ.
શાંડિલ્ય ઋષિ ભક્તિને ઐશ્વર્યપરા આત્મપરા માને છે. પ્રભુના ચહેરા પર રહેલી અદ્ભુત પ્રશમ રસની ધારાથી આકર્ષાયેલ ભક્ત પ્રશમ ગુણમાં ડૂબે.
ત્રણે વ્યાખ્યાઓનાં ઝરણામાં આપણી જાતને થોડીક ભીંજવીએ.
પહેલી વ્યાખ્યા : ભક્તિ ઐશ્વર્યછલકંતી છે. પૂ. પદ્મવિજય મહારાજ યાદ આવે : ‘એ ઠકુરાઈ તુજ કે, બીજે નિવ ઘટે હો લાલ...'
પરમાત્માનું ઐશ્વર્ય... કેટલું તો મોહક ! પ્રભુના રૂપને આપણે જોયા જ કરીએ. ધરવ જ ન થાય.
સંત કબીરે પ્રભુના રૂપને જોવા માટે મનના સ્વચ્છ દર્પણની વાત કરી છે : ‘મુકુટ મલિન અરુ નયન બિહીના, રામ રૂપ દેખહિ કિમ દીના ?’ મનનું દર્પણ ઝાંખું હોય અને પ્રભુને જોઈ શકે તેવી આંખો ન હોય તો પ્રભુનું દર્શન કેમ થઈ શકે ?
સમાધિ શતક
| 101