________________
બ્રાહ્મણના રૂપમાં દેવ ત્યાં આવ્યો. અને એનું રૂપ જોઈ માથું ધુણાવે છે : અદ્ભુત છે આ રૂપ !
ચક્રવર્તીએ પૂછ્યું : કેમ આવવું થયું ? ‘તમારું રૂપ જોવા માટે.’ ‘અરે, અત્યારે મારું રૂપ શું દેખવાનું હોય ? મારું રૂપ તો હું નાહી-ધોઈ વસ્ત્રાલંકારોથી સજ્જ થઈ સભામાં આવું ત્યારે જોજો !’
સભામાં બેઠા પછી ચક્રીએ પૂછ્યું : ‘કેમ, ભૂદેવ ! હવે કેવું રૂપ લાગે છે ?’ પણ સ્વસ્થ એ શ૨ી૨માં એક સાથે સોળ રોગ પેદા થયેલા એનો ચક્રીને ખ્યાલ નહોતો. દેવે એ જોયું અને કહ્યું ઃ મહારાજ ! હું દેવ છું. તમારું રૂપ જોવા આવેલ. પણ મહારાજ ! અત્યારે તમારા શરી૨માં સોળ રોગો એક સાથે પેદા થયા છે. તમારે ખાતરી કરવી હોય તો તમારું થૂંક નીચે નાખી જુઓ. એમ કરતાં થૂંકમાં કીડાઓ જોયા.
આ દશ્ય. અને ચક્રવર્તી વિરાગી બની ગયા. તેમણે દીક્ષા લીધી.
રૂપના અહંકારમાં ગરકાવ ચક્રવર્તીએ શરીરને રોગોથી ઘેરાયેલું જોઈ દેહ પ્રત્યેની આસક્તિને તોડી નાખી.
અનાત્મજ્ઞ પુરુષ જેને જોઈને અહંકારી બને છે, તેને – તે દેહ આદિને જોઈને આત્મજ્ઞ સાધક વિરાગી બને છે.
સમાધિ શતક
७८