________________ પs પરિચય પુસ્તિકા (સામયિક) -1415 સ્થાપના કરી. શ્રી ક. મા. મુનશીના આગ્રહથી મુનિજી વિદ્યાભવન સાથે જોડાયા. સિંઘી જૈન ગ્રંથમાળાનું કાર્યાલય પણ વિદ્યાભવનમાં ખસેડ્યું. - આચાર્યશ્રી જિનહરિસાગરના નિમંત્રણથી મુનિજી 30 નવે. ૧૯૪રના રોજ જેસલમેર ગયા. ત્યાં પાંચ મહિના રહ્યા. 200 ગ્રંથોની પ્રતિલિપિ તૈયાર કરાવી. 1 મે ૧૯૪૭ના દિવસે પાછા અમદાવાદ આવ્યા. ત્યાંથી મુંબઈ જઈ ફરી પોતાના કામમાં લાગી ગયા. ઈ. સ. ૧૯૪૫માં ક. મા. મુનશી સાથે ઉદયપુરના મહારાણાની ઈચ્છા પ્રમાણે પ્રતાપ વિશ્વવિદ્યાલયની યોજના બનાવી પણ દેશી રાજ્યોના વિલીનીકરણમાં તે સંસ્થા વિલીન થઈ ગઈ. જિનવિજયજીના વિચારો બદલાયા. શરીરશ્રમ, અન્ન ઉત્પાદન અને સ્વાવલંબન પ્રતિ જોક વધ્યો. માતાની સેવા ન કરી શક્યા પણ માતૃભૂમિની સેવા કરવાની ઇચ્છા થઈ. રાણા પ્રતાપ, મીરાંબાઈ તેમજ આચાર્ય હરિભદ્રસૂરિની ભૂમિ પ્રત્યે વિશેષ આકર્ષણ થયું. ચિતોડ પાસે ચંદેરિયામાં 28 એપ્રિલ, ૧૯૫૦ના રોજ - રાજસ્થાન પ્રાચ્યવિદ્યા પ્રતિષ્ઠાન - સર્વોદય સાધના આશ્રમની સ્થાપના કરી. એ સમયગાળામાં રાજસ્થાન પુરાતત્ત્વ મંદિરની યોજના તૈયાર કરી અને 13 મે, ૧૯૫૦ના રોજ સંસ્થાની સ્થાપના કરી અને મુનિજીને સન્માન સાથે સંચાલક તરીકે નિયુક્ત કર્યા. મુનિજીની શક્તિ બે પ્રકારનાં કામોમાં વહેંચાઈ ગઈ. ખેતી કરવી અને આવાસ ઊભાં કરવાં તેમ જ પુરાતત્ત્વ ભંડારની પ્રવૃત્તિ તેમ જ કાર્યોને વેગ આપવો. ઈ. સ. ૧૯૫રમાં મુનિની જર્મનીની વિશ્વવિખ્યાત ઓરિએન્ટલ સોસાયટીના આદરપાત્ર સદસ્ય તરીકે પસંદગી થઈ.
