________________
૪૪
એટલું જ નહિં પણ પ્રગતિને નામે આર્થિક ભીસ એવી ઘેરી બનવા દીધી કે તેમાંથી ભારતનેા માનવી ઉંચા જ આવે નહિ. મંગલેા માંધ્યા. બધીઓનું દેવુ કર્યુ સરકારી કે સહકારી લેાન લીધી. દેવાના હપ્તા, લેનના હપ્તા, કુટુંબના નિર્વો, માંદગીની ખરદાસ્ત-ચારેને પૂરા પડવું, સવારના છ થી રાતના દશ સુધી કમ્મર તેાડ મહેનત કરવી, માનસિક સંતાપના પાર નહિ. કલેશ ક્રોધ તા જન્મી જ જાય. અસ્થમા કે ટીબી ખબર ન લેતે ભાગ્યશાળી ! અને આમાં પાપભીરૂ જૈને પણ ઝડપાયા. સૌને ઘેલું લાગ્યુ ટેકસી-રેડીયા ને બંગલાનું. આત્મા ભુલાયા, પુણ્ય-પાપ–વિસરાયા. ભાગ અને તે માટે અર્થપ્રધાન બન્યા. એકારી ને રેગચાળાના પાર નહિ !
આર્થિક ઘટના જૈના માટેની વિચારવી તેા રહી જ પણ શ્રીમંતેમાંથી ઉદારતા ગઇ. સાધર્મિક પ્રત્યેનું વાત્સલ્ય લુપ્ત થયું. કારણ કે હૈયામાં વીતરાગ ધર્મ જન્મ્યા જ નથી. કુળાચાર પણ જવા જ ઐઠા છે ને? અને મધ્યમ વના જૈનાએ પણ બીન જરૂરીયાત વધારી મૂકી. ખાટા દેખાવના અને દ.ભીં ખર્ચો પણ વધવા લાગ્યા અને માંઘવારીએ માઝા મૂકી. છીએ તેવા દેખાવું ” સૂત્ર ભુલાયું, આખરે અવનતિની ખીણમાં ધકેલી દીધા. છતાં એ પ્રશ્ન ન જ ઉકેલી શકે એવા નથી જ, પુણ્ય-પાપના તત્ત્વા સચાટ રીતે હૈયામાં બેસી જાય તા.
9
આપણે તે અત્યારે ઘટકે વિચારી રહ્યા છીએ. તેનું વિસ્તૃત વિશ્લેષણ તે પાંચસો પાનાના નિષધ કે ગ્રંથ બની જાય. આ તા કલ્યાણમાગ” કલ્યાણુમાં અતિ ટુંકમાં સૂચિત થઇ રહ્યો છે. અને તે પણ અપક્ષયે પશમે અને લઘુ કલમે. દેવગુરુની પરમ કૃપાથી.
