________________
૧૩
(૧) વાંચનાઃ શાસ્ત્રો ભણવા ભણાવવા. ગુરૂમહારાજ પાસે સમ્યજ્ઞાન લેવું.
(૨) પૃચ્છના ૪ વાંચતા ભણતા જીવાદિ તત્વે વિષે શંકા પડે તે ગુરૂમહારાજને કે અધિક જ્ઞાનીને વિનયપૂર્વક પૂછીને સમાધાન મેળવવું.
(૩) પરાવર્તનઃ ભણી ગયેલા સૂત્રાદિનું પુનરાવર્તન કરવું (રીવીઝન કરવું તે)
(૪) અનુપ્રેક્ષાઃ પિતે ભણી ગયેલા વિવિધ સૂત્રો, વિષયેના જ્ઞાનનું રહસ્ય પામવા એના પર ઉંડુ ચિંતન, મનન કરવું.
(૫) ધર્મસ્થા : ધર્મકથા કરવી. ધર્મોપદેશ આપવો. ધાર્મિક ચર્ચા, વાર્તાલાપ કરો.
આ પાંચ પ્રકારના સ્વાધ્યાયથી થતા મહાન લાભ આપણે પ્રભુ મહાવીરદેવ તથા તેઓશ્રીના પ્રથમ શિષ્ય શ્રી ગૌતમ ગણધરના વાર્તાલાપ-સંવાદ ઉપરથી જાણી લઈએ.
શ્રી ગૌતમ ગણધર ભગવન્! સ્વાધ્યાયથી શું શું લાભ થાય છે?
પ્રભુ મહાવીર દેવર ગૌતમ! સ્વાધ્યાયથી જ્ઞાન ગુણને રોકનાર જ્ઞાનાવરણીય કર્મને ક્ષય થાય છે.
શ્રી ગૌતમ ગણધર : પ્રભુ! વાંચના સ્વાધ્યાયથી જીવને શું લાભ થાય છે?
પ્રભુ મહાવીર દેવ ઃ ગૌતમ! વાંચના સ્વાધ્યાયથી જ્ઞાનાવરણકર્મની નિર્જરદેશથી ક્ષય થાય છે એથી ધર્મ
