________________
( ૨ )
શિષ્ય-વારૂ ગુરૂજી ! જેમ આપણા શરીરમાં જીવ છે, તેમ જે કાઈ હાલતાં ચાલતાં જણાય છે તે સર્વેમાં જીવ છે ? ગુરૂજી—હા, જે હાલતાં ચાલતાં જણાય છે તેમાં તેા જીવ છેજ, પણ કેટલાંક હાલતાં ચાલતાં નથી તેમાં પણ જીવ છે તે હું તમને હવે પછીના પાામાં સમજાવીશ.
પાઠ ૨ જો. ત્રસ અને સ્થાવર જીવ.
હાલતાં ચાલતાં જીવા જેવાં કે ગાય, ભેંશ, હાથી, ધેાડા, બળદ, ઉંટ, કુતરા, બિલાડી વિગેરે સ પશુઓના શરીરમાં જીવ છે,
વળી પોપટ, કબુતર, ચકલા, કાગડા, સમળી, વાગાળ, સામગ્રીડીઆ વિગેરે સ` પક્ષીઓનાં શરીરમાં પણ જીવ છે.
વળી સાપ, અજગર, નાળીઆ, ઉંદર, ખીસકેાલી, ચંદૃનધા વિગેરેમાં પણ જીવ છે.
તેમજ પાણીમાં રહેનારા જેવાં કે માછલાં, મગર્મચ્છ, કાચબા વિગેરેના શરીરમાં પણ જીવ છે અને તે પાણીમાં હેનારા જીવે. જલચર જીવા કહેવાય છે.
નાના શરીરવાળા જતુએ જેવાં કે કાનખજુરા, ભમરા, માખી, મંકાડા, કીડી, જૂ, ડાંસ, મચ્છર, જળેા, પૂરા, અળસીયા વિગેરેમાં પણ જીવ છે. સારાંશ કે જેઓનું શરીર ચાલે છે, ઢાડે છે, વળી જે તાપના કારણથી કે ભય અથવા ત્રાસના કારણથી એક જગાએથી બીજી જગાએ પેાતાની મેળે જઈ શકે છે એવા સર્વે શરીરવાળા જીવા છે.
ઉપરના સર્વે શરીરવાળા જીવા ત્રસ જીવા કહેવાય છે.
