________________
૧૧૫
રહેલું એકનું એક એશીકું ફાડી રૂ કાઢી બાળીને લગાડવું. તેના જ ખાળક આજે વખતસર દવા ન મલવાના કારણે મૃત્યુ પામ્યા.
આ વાત સાંભળતાં જ ડાકટરને બહુ આઘાત લાગ્યા, અને પાતે કરેલા અપકારના પશ્ચાત્તાપ કરવા લાગ્યા. તેણે તુરત જ પેાતાના બાળકની પથારી પાસેથી ઉઠીને ગરીબની ઝુંપડીમાં જઈ ગરોબના પગમાં પડી પેાતાના અમાનુષી અને તુમાખી ભર્યાં વર્તાવ બદલ માફી માંગી.
પણ હવે માફી માંગે વળે શું. માફી માંગવાથી મરેલા બાળક પાછો આવનાર નહેાતા. છતાં ય ડાકટર પ્રત્યે જરાએ ગરીબ ખેડુતને રોષની લાગણી પેદા થતી નથી. અને ડાકટરના દોષ ન દેતાં પેાતાના ભાગ્યને જ દોષ દેવા
લાગ્યા. આ છે. ગરીબ ખેડુતના હૈયામાં વસેલી
માનવતા.
હૈયુ ખાઇ બેઠેલા અને માણસાઇ ગુમાવી બેઠેલા ડૉકટરનુ' આ આખા ય પ્રસંગથી જીવનનું મૂળપાયામાંથી પરિવર્તન થઈ ચુકયું. તે દિવસથી ડૉકટર ખીજા બધા કામે અને લાભેા પડતા મૂકીને લેાકેાના દુઃખા દૂર કરવા તુરત જઇ પહેાંચતા,
તમે પણ કદાપી હૈયુ ગુમાવી ન બેસશે ગરીબે! પ્રત્યે હમદદી ભરેલું હૈયું રાખી ભલાઈના કામે કરી માણુસાઈ ટકાવી રાખજો. હૈયુ ઠેકાણે રાખા એ આજના પ્રવચનના સાર છે. મન, વચન અને કાયા એ ત્રણે યાગ ઉપર અને એટલે સંયમ રાખા મનશુપ્તિ-વચનગુપ્તિ–કાયગુપ્તિનું કડક