________________
૧૫૪
દશવૈકાલિક સૂત્ર
ભાવાર્થ-રાત્રિએ ભજન કરવાથી દોષ લાગે તે બતાવે છે. આ પ્રત્યક્ષ દેખાતા એવા કેટલાક સૂક્ષ્મ અવગાહનાવાળા: બે ઇન્દ્રિયાદિ ત્રસ પ્રાણીઓ તથા પૃથ્વીકાય આદિ સ્થાવર છવો છે કે જેઓ રાત્રે દેખવામાં ન આવે. તેથી સાધુઓ રાત્રે નિર્દોષ ગોચરી કેમ કરી શકે? તેમ જ ભોજન કરતાં અને ગોચરીએ: ફરતા ઉપરોક્ત જીવોની ઘાત થાય. દયા પાળી શકાય નહિ. એમ જાણી સાધુ રાત્રિ ભોજન કરે નહિ.
उदउलं बीय संसत्तं, पाणा निवडिया महिं।
રિયા તા વિકિન, જે તત્વ રહ્યું છે.રા ૭ ૮ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩ શબ્દાર્થ પાણીથી ભીંજાએલજેમાં બીજ સહિતહાય પ્રાણુછવા
શકાય ?
પડયા હેય પૃથ્વી ઉપર દિવસે તેમને વજે રાત્રે તેમની કેમ દયા પાળી ૫ ૬ ૭ ૮ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩
ભાવાર્થ-રાત્રિ ભોજનમાં તથા આહારપાણ ગષવામાં જે દોષ લાગે તે કહે છે કે ધરતી–જમીન પાણીથી ભીની હય, જમીન ઉપર પાણી, બીજ, કીડી, કુંથવા આદિ છવો પડ્યા હોય, તેમજ આહાર પણ સચેત પાણીથી ભીંજાએલ હોય અથવા બીજ આદિથી મિશ્ર હોય, તથા સંપતિમ આદિ પ્રાણીઓ રહ્યા હોય, તેને દિવસે તે ત્યાગ કરી શકાય, તેની દયા પાળી શકાય, પણ રાત્રે તેને ત્યાગ કરી કેમ ચાલી શકાય ? ધર્યાસમિતિ શોધી શકાય નહિ. જેથી રાત્રિ-- ભોજનને ત્યાગ કરવો, एयच दोस दहूण, नायपुत्तेण भासिय । सव्वाहार न भुज ति, निग्ग था राइभोय॥ ॥२६॥ ૬ ૭ ૮ ૯ ૧૨ ૧૦ ૧૧
